عَجَبًا لِأَمْرِ الْمُؤْمِنِ، إِنَّ أَمْرَهُ كُلَّهُ خَيْرٌ، وَلَيْسَ ذَاكَ لِأَحَدٍ إِلَّا لِلْمُؤْمِنِ، إِنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ شَكَرَ، فَكَانَ خَيْرًا…

عَجَبًا لِأَمْرِ الْمُؤْمِنِ، إِنَّ أَمْرَهُ كُلَّهُ خَيْرٌ، وَلَيْسَ ذَاكَ لِأَحَدٍ إِلَّا لِلْمُؤْمِنِ، إِنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ شَكَرَ، فَكَانَ خَيْرًا لَهُ، وَإِنْ أَصَابَتْهُ ضَرَّاءُ صَبَرَ، فَكَانَ خَيْرًا لَهُ»: «وضعیت مؤمن شگفت‌آور و عجیب است؛ وضعیت او در همه حال خیر است؛ و این حالت برای هیچکسی جز مؤمن نیست

از صُهَیب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «عَجَبًا لِأَمْرِ الْمُؤْمِنِ، إِنَّ أَمْرَهُ كُلَّهُ خَيْرٌ، وَلَيْسَ ذَاكَ لِأَحَدٍ إِلَّا لِلْمُؤْمِنِ، إِنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ شَكَرَ، فَكَانَ خَيْرًا لَهُ، وَإِنْ أَصَابَتْهُ ضَرَّاءُ صَبَرَ، فَكَانَ خَيْرًا لَهُ»: «وضعیت مؤمن شگفت‌آور و عجیب است؛ وضعیت او در همه حال خیر است؛ و این حالت برای هیچکسی جز مؤمن نیست؛ اگر خوشی به او رسد، شکر گوید و این برای او خیر است؛ و اگر زیانی به او رسد، صبر می‌کند و این برای او خیر است».

[صحیح است] [به روایت مسلم]

الشرح

رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ از وضعیت مؤمن و احوال او اظهار شگفتی می‌کند و این تعجب از بابت وضعیت خوب او در هر حالت است؛ زیرا احوال او در همه حال خیر و خوب است و فقط مومن است که چنین وضعیتی دارد؛ زیرا اگر خوشی به او رسد، خداوند را در برابر آن شکر می‌گوید و درنتیجه پاداش شکر برای او حاصل می‌شود؛ و اگر ناخوشی و زیانی به او رسد، صبر نموده و از خداوند امید پاداشِ صبر دارد؛ و به این ترتیب اجر و پاداش صبر برای او حاصل می‌گردد؛ و اینگونه در همه حال اجر و پاداش دارد.

فوائد الحديث

فضیلت شکر در خوشی و صبر در ناخوشی؛ و کسی که چنین رفتار و عملی داشته باشد، خیر هر دو جهان را به دست آورده است؛ و کسی که برای نعمت شکر نگوید و بر مصیبت صبر نکند، این اجر را از دست می‌دهد و گناهکار می‌شود.

فضیلت ایمان؛ و اینکه در هر حال پاداش فقط برای اهل ایمان خواهد بود.

شکر به هنگام خوشی و صبر به هنگام ناخوشی از خصلت‌های مؤمنان است.

ایمان به قضا و قدر باعث می‌شود مؤمن در هر حال خشنود باشد، برخلاف غیر مؤمن که همواره در هنگام زیان دیدن خشمگین است؛ و اگر نعمتی از الله عزوجل به او برسد، او را از انجام طاعت پروردگار به خود مشغول می‌دارد، علاوه بر اینکه آن را در راه معصیت و نافرمانی الله صرف می‌کند.

التصنيفات

پاکسازی نفس