ਅਤੇ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਵਾਂਗ ਵਜ਼ੂ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ।

ਅਤੇ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਵਾਂਗ ਵਜ਼ੂ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ।

"ਯਹਿਆ ਬਿਨ ਉਮਾਰਾ ਅਲ-ਮਾਜਿਨੀ ਰਿਵਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ:" ਮੈਂ ਅਮਰ ਬਿਨ ਅਬੀ ਹਸਨ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਜ਼ੈਦ ਤੋਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਦੇ ਵਜ਼ੂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਸਨ।ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਾਣੀ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਇੱਕ ਬਰਤਨ ਮੰਗਵਾਇਆ ਅਤੇ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਵਾਂਗ ਵਜ਼ੂ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚੋਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਡਾਲਿਆ ਤੇ ਆਪਣੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਧੋਏ।ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਡਾਲ ਕੇ ਕੁੱਲੀ ਕੀਤੀ, ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ ਨੱਕ ਸਾਫ ਕੀਤਾ — ਇਹ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਕੀਤਾ।ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਡਾਲ ਕੇ ਆਪਣਾ ਚਿਹਰਾ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਧੋਇਆ।ਫਿਰ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਕੁਹਣੀਆਂ ਸਮੇਤ ਦੋ ਵਾਰੀ ਧੋਏ।ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਡਾਲ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਦਾ ਮਸਹ ਕੀਤਾ — ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪਿੱਛੇ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਵਾਰੀ।ਫਿਰ ਦੋਵੇਂ ਪੈਰ ਟੇਖਣੀਆਂ ਤਕ ਧੋਏ।

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਜ਼ੈਦ ਰਜ਼ੀ ਅੱਲਾਹੁ ਅੰਹੁ ਨੇ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਵਜ਼ੂ ਦੀ ਤਰੀਕਾ ਸਿੱਧਾ ਦਿਖਾ ਕੇ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਬਰਤਨ ਪਾਣੀ ਲਈ ਮੰਗਿਆ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਧੋਏ, ਫਿਰ ਬਰਤਨ ਨੂੰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲਿਆ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਬਾਹਰ ਧੋਏ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਡਾਲਿਆ, ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਪਾਣੀ ਚੁੱਕਿਆ, ਹਰ ਵਾਰੀ ਕੁੱਲੀ ਕੀਤੀ, ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ ਨੱਕ ਸਾਫ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਚੁੱਕ ਕੇ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਧੋਇਆ। ਫਿਰ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੋਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਕੁਹਣੀਆਂ ਤੱਕ ਦੋ ਵਾਰੀ ਧੋਇਆ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਡਾਲੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਸਹ ਕੀਤਾ, ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ ਤੋਂ ਕਰਕੇ ਪਿੱਠੇ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਤੱਕ, ਫਿਰ ਹੱਥ ਵਾਪਸ ਉਸੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲਿਆਏ ਜਿਥੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਐੜੀਆਂ ਸਮੇਤ ਧੋਇਆ।

فوائد الحديث

ਅਧਿਆਪਕ ਦਾ ਚਾਲ-ਚਲਣ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਪੱਕਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲੇ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਵੁਜ਼ੂ ਦੇ ਕੁਝ ਅੰਗਾਂ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਧੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ, ਕੁਝ 'ਤੇ ਦੋ ਵਾਰ ਵੀ, ਪਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਹੈ।

ਹਦੀਸ ਦੇ ਮਤਾਬਕ ਵੁਜ਼ੂ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਵਿਚ ਤਰਤੀਬ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਹੱਦ ਆਮ ਸਿਰ ਦੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਉਗਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੱਥੀ ਅਤੇ ਥੋੜੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਤੱਕ ਲੰਬਾਈ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇਕ ਕੰਨ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਕੰਨ ਤੱਕ ਚੌੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹੈ।

التصنيفات

Method of Ablution