ਮੈਂ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: "ਯਾ ਰਸੂਲੱਲਾਹ! ਨਜਾਤ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੇਗੀ?" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ

ਮੈਂ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: "ਯਾ ਰਸੂਲੱਲਾਹ! ਨਜਾਤ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੇਗੀ?" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ

ਉਕਬਾ ਬਿਨ ਆਮਿਰ ਜੁਹਨੀ ਰਜਿਅੱਲਾਹੁ ਅੰਹੁ ਤੋਂ: ਮੈਂ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: "ਯਾ ਰਸੂਲੱਲਾਹ! ਨਜਾਤ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੇਗੀ?" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਆਪਣੀ ਜੁਬਾਨ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਰੱਖ, ਆਪਣਾ ਘਰ ਤੇਰੇ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਉੱਤੇ ਰੋ।"

[صحيح] [رواه الترمذي وأحمد]

الشرح

ਉਕਬਾ ਬਿਨ ਆਮਿਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਦਿਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਤ ਵਿੱਚ ਮੋਮਿਨ ਦੀ ਨਜਾਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹਨ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ: ਤੈਨੂੰ ਤਿੰਨ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ: ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ: ਆਪਣੀ ਜ਼ਬਾਨ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾ ਜੋ ਭਲਾਈ ਵਾਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਹਰ ਮਾੜੀ ਗੱਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ, ਸਿਰਫ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੀ ਬੋਲ। ਦੂਜੀ ਗੱਲ: ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਅਕਲਾਂ ਵਿਚ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰ, ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਤਬੀਅਤ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਗੂਲ ਰਹਿ, ਅਤੇ ਫਿਟਨਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਥਾਂ ਬਣਾ। ਤੀਜੀ ਗੱਲ: ਆਪਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪਾਪਾਂ 'ਤੇ ਰੋਵੋ, ਪਛਤਾਵਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਤੌਬਾ ਕਰ ਲਓ।

فوائد الحديث

ਸਹਾਬਿਆਂ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਮ ਨੇ ਨਜਾਤ ਦੇ ਰਸਤੇ ਜਾਣਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬੜੀ ਲਗਨ ਨਾਲ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇਹ ਲਗਨ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਤ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਸਚਮੁਚ ਪਰਵਾਨਾ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸਨ।

ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਤ ਵਿੱਚ ਨਜਾਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹਨ:

ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਜੁਲ ਕੇ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਅਤੇ ਨਫ਼ਸ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਲਵੇ। ਇਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਤ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇ, ਫਿਰ ਹੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚੇ।

ਫਿਟਨਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਧਰਮ ਦੀ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁੱਖ ਸਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।

التصنيفات

Manners of Speaking and Keeping Silent, Repentance