ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਕੱਢਣਾ ਫਾਸਿਕੀ (ਬਦਚਲਣੀ) ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਰਨਾ ਕੁਫ਼ਰ ਹੈ।

ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਕੱਢਣਾ ਫਾਸਿਕੀ (ਬਦਚਲਣੀ) ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਰਨਾ ਕੁਫ਼ਰ ਹੈ।

A: ਅਬਦੁੱਲਾ ਬਿਨ ਮਸੂਦ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ 'ਤੇ, ਰੱਬ ਉਸ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਵੇ: ਪੈਗੰਬਰ, ਰੱਬ ਉਸਨੂੰ ਅਸੀਸ ਦੇਵੇ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇ, ਨੇ ਕਿਹਾ: ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਕੱਢਣਾ ਫਾਸਿਕੀ (ਬਦਚਲਣੀ) ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਰਨਾ ਕੁਫ਼ਰ ਹੈ।

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਕਿਸੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਇਹ ਮਨਾਂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਕੱਢੇ ਜਾਂ ਬਦਜਬਾਨੀ ਕਰੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਫਿਸਕ (ਫਾਸਿਕੀ) ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ — ਯਾਨੀ ਅੱਲ੍ਹਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ ਦੀ ਆਗਿਆ ਤੋਂ ਬਾਗੀ ਹੋਣਾ।ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਕਿਸੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦਾ ਆਪਣੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਰਾ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਅਜਿਹੇ ਅਮਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਜੋ ਕੁਫਰੀਅਤ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਛੋਟਾ ਕੁਫ਼ਰ (ਕੁਫ਼ਰ ਅਸਘਰ) ਹੈ।

فوائد الحديث

ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਇੱਜ਼ਤ-ਆਬਰੂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਖੂਨ ਦੀ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਬੇਉਕਤ ਸੱਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਅੰਤ ਦੀ ਬੇਇੰਤਹਾ ਬੁਰਾਈ ਹੈ; ਕਿਉਂਕਿ ਬੇਉਕਤ ਸੱਣ ਵਾਲਾ ਫਾਸਿਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਸੱਣਣਾ ਜਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਇਮਾਨ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਘਟਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਕੁਝ ਅਮਲ ਅਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਕੁਫ਼ਰ" ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਵੱਡੇ ਕੁਫ਼ਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦੇ ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦੇਂ।

ਇੱਥੇ "ਕੁਫ਼ਰ" ਤੋਂ ਮੁਰਾਦ ਛੋਟਾ ਕੁਫ਼ਰ ਹੈ ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ — ਇਹ ਅਹਲੇ ਸੁੰਨਤ ਦੀ ਇਕਰਾਈ ਰਾਏ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਮੂਮਿਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਝਗੜੇ ਅਤੇ ਲੜਾਈ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਮਾਨੀ ਭਰਾਵਾਂ ਵਾਲੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਇਰਸ਼ਾਦ ਫਰਮਾਇਆ:

﴾**ਜੇ ਮੂਮਿਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਟੋਲੀਆਂ ਲੜ ਪੈਣ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸਲਾਹ ਕਰਵਾਓ।**﴿

... ਅਤੇ ਫਰਮਾਇਆ:

(ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੂਮਿਨ ਭਰਾਵਾਂ ਹਨ)।

التصنيفات

Virtues and Manners, Blameworthy Morals