الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੁਆ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਕਾਰੀਮ ਅਲਖਲਾਕ ਦੇ ਮੂਲ ਸਿਦਾਂਤ ਇਕੱਠੇ ਹਨ, ਜਿਹੜੇ ਉਸ ਦੇ ਸੱਚੇ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸਨ; ਇਹ ਸਲਾਹ-ਅਦ-ਦੀਂ (ਧਰਮ ਦੀ ਸੁਧਾਰ), ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖਿਰਤ ਦੀ ਭਲਾਈ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਖੇਪ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਅਹਿਮ ਜੁਆਮਿਅਤ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਸਲਾਹ-ਅਦ-ਦੀਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੋਹਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸੁਧਰਦੀ ਹੈ। "ਹੇ ਅੱਲਾਹ! ਮੇਰੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਦੇ, ਤਾ ਕਿ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਇਸਦੇ ਅਦਾਬ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਬੇਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਤਾਕ਼ਤ ਦੇਵੇ।" "ਜੋ ਮੇਰੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਰਖਵਾਲਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਮੇਰਾ ਧਰਮ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਨੁਕਸਾਨ ਉਠਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਧਰਮ ਦੀ ਚੰਗਾਈ ਬਿਨਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਚੰਗਾਈ ਸੰਪੂਰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ:" "ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਦੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਸਿਹਤ, ਸੁਰੱਖਿਆ, ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ, ਚੰਗੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ, ਚੰਗੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਜੋ ਕੁਝ ਮੈਨੂੰ ਲੋੜ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਜੋ ਹਲਾਲ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਤੇਰੀ ਇਬਾਦਤ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਵੇ। ਫਿਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੰਗਣ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਵੀ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਹਿ ਕੇ:" "ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ, ਰਹਿਣ ਦਾ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ।" "ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਆਖਿਰਤ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਦੇ, ਜੋ ਮੇਰਾ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਸੁਧਾਰ, ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਨਾਲ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਅਤੇ ਖ਼ਾਲਿਸੀ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬੀ, ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਮੌਤ ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।" "ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਆਖਿਰਤ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਾਅਦ ਰੱਖਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਿਲੀ ਦੁਨੀਆ ਦੂਜੀ ਆਖਿਰਤ ਦੀ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਠੀਕ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਆਖਿਰਤ ਵੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।" "ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਹਰ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਬਣਾ ਦੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਵਧ ਕੇ ਸਾਰੇ ਨੇਕੀ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਾਂ। ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਹਰ ਬੁਰਾਈ, ਫਿਤਨਾ, ਔਖੜਾਈ, ਪਾਪ, ਗੁਲਤੀ ਤੋਂ ਛੁੱਟਕਾਰਾ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਨਿਵਾਰਨ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣਾ ਦੇ।"