ਜਿਸ ਨੇ ਕਸਮ ਖਾ ਕੇ ਕਿਹਾ: «ਵੱਲਾਤਿ ਤੇ ਅਲ-ਉੱਜ਼ਾ», ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ: «ਲਾਹਿ ਇਲਾ:ਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ». ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਨੂੰ…

ਜਿਸ ਨੇ ਕਸਮ ਖਾ ਕੇ ਕਿਹਾ: «ਵੱਲਾਤਿ ਤੇ ਅਲ-ਉੱਜ਼ਾ», ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ: «ਲਾਹਿ ਇਲਾ:ਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ». ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: «ਆਵੋ, ਸੱਟਾ ਖੇਡੀਏ», ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦਾਨ ਕਰੇ।

"ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਰਿਵਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ: ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:" ਜਿਸ ਨੇ ਕਸਮ ਖਾ ਕੇ ਕਿਹਾ: «ਵੱਲਾਤਿ ਤੇ ਅਲ-ਉੱਜ਼ਾ», ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ: «ਲਾਹਿ ਇਲਾ:ਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ». ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: «ਆਵੋ, ਸੱਟਾ ਖੇਡੀਏ», ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦਾਨ ਕਰੇ।

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਾਲ ਕਸਮ ਖਾਣ ਤੋਂ ਸਖਤ ਮਨਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ; ਕਿਉਂਕਿ ਮੂੰਹਫਿਦਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਨਬੀ ﷺ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਸ ਨੇ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਈ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ "ਵੱਲਾਤ" ਅਤੇ "ਅਲ-ਉਜ਼ਜ਼ਾ" ਦੀ — ਜੋ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਹਿਲੀਅਤ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਪੂਜੇ ਜਾਂਦੇ ਬੁੱਤ ਸਨ — ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਸੁਧਾਰਦੇ ਹੋਏ ਕਹੇ: **"ਲਾਹ ਇਲਾਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ"**, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸ਼ਿਰਕ ਤੋਂ ਬਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਸਮ ਦੀ ਕਫ਼ਾਰਾ ਅਦਾ ਕਰ ਸਕੇ। ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਇੱਤੇਲਾ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: **"ਆਵੋ, ਜੂਆ ਖੇਡੀਏ"** — ਜੂਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਪੈਸਾ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਹਰ ਇਕ ਜਾਂ ਤਾਂ ਨਫਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਝੇਲਦਾ ਹੈ — ਤਾਂ ਐਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਮਸੂਨ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਦਾਨ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਗਲਤ ਬੁਲਾਵੇ ਦੀ ਕਫ਼ਾਰਾ ਅਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇ।

فوائد الحديث

ਕਸਮ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ, ਉਸ ਦੇ ਨਾਮਾਂ ਜਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਦੀ ਹੀ ਖਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਅੱਲਾਹ ਤਾ'ਆਲਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਣਾ ਹਰਾਮ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਬੁੱਤਾਂ ਦੀ ਕਸਮ ਹੋਵੇ ਜਿਵੇਂ "ਲਾਤ" ਜਾਂ "ਉਜ਼ਜ਼ਾ", ਜਾਂ "ਅਮਾਨਤ" ਦੀ ਕਸਮ, ਜਾਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਕਸਮ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੀ।

ਖ਼ਤਾਬੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਕਸਮ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਮਾਅਬੂਦ ਦੀ ਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਤਾਅਜ਼ੀਮ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੋਵੇ। ਜੇ ਕੋਈ "ਲਾਤ" ਜਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਕਾਫਿਰਾਂ ਦੀ ਮਿਸ਼ਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਤੁਰੰਤ **ਕਲਮਾ-ਏ-ਤੋਹੀਦ** ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦੀ ਤਲਾਫ਼ੀ ਕਰੇ।

ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਉੱਤੇ **ਕਸਮ ਦੀ ਕਫ਼ਾਰਾ** (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖਿਲਾਉਣਾ ਆਦਿ) ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ,

ਬਲਕਿ ਉਸ ਉੱਤੇ **ਤੌਬਾ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਕੋਲ ਮਾਫੀ ਮੰਗਣੀ** ਵਾਜ਼ਿਬ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਗੁਨਾਹ ਐਸਾ ਵੱਡਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਕਫ਼ਾਰਾ ਸਿਰਫ਼ **ਤੌਬਾ** ਨਾਲ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜੂਆ ਹਰ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਹਰ ਸ਼ਕਲ ਵਿਚ **ਹਰਾਮ** ਹੈ। ਇਹੀ **ਮੈਸਿਰ** ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਤਾ'ਅਾਲਾ ਨੇ ਕੁਰਆਨ ਵਿੱਚ **ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਬੁੱਤਾਂ ਦੀ ਪੁਜਾ** ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਹਰਾਮ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਗੁਨਾਹ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਤੋਂ **ਤੌਬਾ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਆਉਣਾ ਫਰਜ਼** ਹੈ।

ਜੇ ਕੋਈ ਗੁਨਾਹ ਕਰ ਬੈਠੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਨੇਕ ਕੰਮ ਕਰੇ, ਕਿਉਂਕਿ **ਨੇਕੀਆਂ ਗੁਨਾਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦੇਂਦੀਆਂ ਹਨ**।

التصنيفات

Forbidden Utterances and Tongue Evils