الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ عَمار بن یاسر ـ رضی الله عنه ـ را برای برخی کارهایش به سفر فرستاد که او به سبب جِماع یا نزول منی از روی شهوت، دچار جنابت شد و برای غسل کردن آب نیافت، و احکام تیمم برای جنابت را نمی‌دانست و فقط از حکم تیمم برای حَدَث اصغر و بی‌وضویی اطلاع داشت، بنابراین اجتهاد کرد و به این نتیجه رسید که: همانطور که برای بی‌وضویی، با خاک روی زمین بعضی از اعضای بدنش را مسح می‌کند، برای تیمم از جنابت نیز باید خاک را به همهٔ بدنش برساند؛ و به این ترتیب خاک را بر آب قیاس نمود، پس در خاک غلت زد تا آنکه خاک به همهٔ بدنش برسد و سپس نماز بخواند. اما چون نزد پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ برگشت این مساله را برای‌شان بازگو کرد تا ببیند کارش درست بوده یا نه؟ و پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نیز کیفیت پاک شدن از حَدَث اصغر مانند ادرار و حدث اکبر مانند جنابت را برای او توضیح می‌دهد، به این صورت که با دستانش یک بار بر خاک ضربه بزند، سپس دست چپ را بر دست راست و پشت دستش و صورتش بکشد.