اتَّقُوا الظُّلْمَ، فَإِنَّ الظُّلْمَ ظُلُمَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، وَاتَّقُوا الشُّحَّ، فَإِنَّ الشُّحَّ أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ،

اتَّقُوا الظُّلْمَ، فَإِنَّ الظُّلْمَ ظُلُمَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، وَاتَّقُوا الشُّحَّ، فَإِنَّ الشُّحَّ أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ،

از جابِر بن عبدالله ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «اتَّقُوا الظُّلْمَ، فَإِنَّ الظُّلْمَ ظُلُمَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، وَاتَّقُوا الشُّحَّ، فَإِنَّ الشُّحَّ أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ، حَمَلَهُمْ عَلَى أَنْ سَفَكُوا دِمَاءَهُمْ وَاسْتَحَلُّوا مَحَارِمَهُمْ»: «از ظلم بترسید، زیرا ظلم تاریکی‌هایی در روز قیامت است؛ و از حرص و آز بترسید، زیرا حرص و آز کسانی را که پیش از شما بودند هلاک کرد؛ آنان را بر آن داشت که خون‌های‌شان را بریزند و حرمت‌های‌شان را حلال بشمارند».

[صحیح است] [به روایت مسلم]

الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ دربارهٔ ظلم هشدار داده است که از مصادیق آن عبارت است از: ستم به مردم، ستم در حق خود و ستم در حق الله تعالی؛ ظلم یعنی ندادن حق هر صاحب حق؛ و ظلم در روز قیامت برای ظالمان تاریکی‌هایی است و باعث دشواری‌ها و وحشت روز قیامت است. و پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ از شُح برحذر داشته است که بخل شدید به همراه حرص و آز است و از مصادیق آن کوتاهی در ادای حقوق مالی و حرص شدید بر دنیاست؛ و این نوع از ظلم، امت‌های پیش از ما را هلاک کرد، چنانکه آنان را بر این داشت که همدیگر را بکشند و حرام‌هایی را که الله منع کرده بود، مباح بشمارند.

فوائد الحديث

بذل مال و هم‌دردی و کمک به برادران مومن از اسباب محبت و تقویت ارتباط است.

بُخل و شُح انسان را به سمت گناه و فحشا و نافرمانی می‌کشاند.

عبرت گرفتن از احوال امت‌های پیشین.

التصنيفات

فضائل و آداب, اخلاق ناپسندیده