حَقٌّ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ أَنْ يَغْتَسِلَ فِي كُلِّ سَبْعَةِ أَيَّامٍ يَوْمًا، يَغْسِلُ فِيهِ رَأْسَهُ وَجَسَدَهُ». «بر هر مسلمانی لازم است که در هر هفت روز، یک…

حَقٌّ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ أَنْ يَغْتَسِلَ فِي كُلِّ سَبْعَةِ أَيَّامٍ يَوْمًا، يَغْسِلُ فِيهِ رَأْسَهُ وَجَسَدَهُ». «بر هر مسلمانی لازم است که در هر هفت روز، یک روز غسل کند و در آن روز سر و بدن خود را بشوید

از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «حَقٌّ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ أَنْ يَغْتَسِلَ فِي كُلِّ سَبْعَةِ أَيَّامٍ يَوْمًا، يَغْسِلُ فِيهِ رَأْسَهُ وَجَسَدَهُ». «بر هر مسلمانی لازم است که در هر هفت روز، یک روز غسل کند و در آن روز سر و بدن خود را بشوید».

[صحیح است] [متفق علیه]

الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر می‌دهد که این حق (الله) بر عهدهٔ هر مسلمان بالغ و عاقل است که در هر هفت روز هفته، یک روز را غسل کند و در این غسل، سرش و بدنش را برای طهارت و نظافت بشوید؛ و شایسته‌ترین روز برای این کار چنانکه از برخی روایات فهمیده می‌شود، روز جمعه است. و غسل کردن در روز جمعه، پیش از نماز جمعه مستحب است و استحباب آن موکد است؛ حتی اگر مثلا روز پنجشنبه غسل کرده باشد؛ و آنچه این غسل را از وجوب به استحباب نزول می‌بخشد این سخن عایشه ـ رضی الله عنها ـ است که می‌فرماید: «مردم در کار و تلاش خود بودند و چون به نماز جمعه می‌رفتند به همان شکل [و لباس کار] خود می‌رفتند، پس به آنان گفته شد: اگر غسل کنید [بهتر است]» به روایت بخاری؛ و در روایت دیگری از او آمده است: «بو داشتند» یعنی بوی عرق و مانند آن؛ و با این حال به آنان گفته شد: «اگر غسل می‌کردید (بهتر بود)»، بنابراین برای دیگران من باب اولی [غسل واجب نیست].

فوائد الحديث

اهتمام و توجه اسلام به نظافت و طهارت.

غسل جمعه برای نماز، مستحبِ موکد است.

از سر به صورت مشخص نام برده شده اگرچه ذکر بدن، سر را نیز شامل می‌شود؛ و این برای توجه به [نظافت] سر است.

غسل برای هر کسی که بوی بدش باعث آزار مردم می‌شود واجب است.

تاکید غسل در روز جمعه بیشتر است، برای فضلی که این روز دارد.

التصنيفات

غسل, احكام غسل