فوائد الحديث

Аллах Тааланы ачык жана жашыруун зикир кылууну токтотпой улантуу Аллахка жакындатуучу жана Аллахтын алдындагы эң пайдалуу зарыл иштерден.

Бардык ибадат, амалдар Аллахты зикир кылууга негизделип буйрулган. Аллах Таала: "Мени зикир кылуу үчүн намаз оку" деген. Пайгамбарыбыз (ага Аллахтын тынчтыгы жана мактоосу болсун): "Каабаны таваф кылуу, Сафа менен Марванын ортосундагы басуу, шайтанга таш атуу, мунун баары Аллахты зикир кылуу үчүн буйрулган" - деген.

Ал-Изз бин Абдусалам минтип айткан: Бул хадис бардык эле ибадаттардын сообу аткарылуусунун ченине карай бериле бербестигине далил. Тескерисинче, кээде Аллах Таала көп амалга берген соопко караганда, аз амалга көбүрөөк сооп берет. Сооп амалдардын артыкчылыгына карай берилет.

Манаавий "Файз ал-Кодир" китебинде минтип айткан: Бул хадистеги зикр кимге кайрылса ошого тиешелүү эң абзел зикр болуп эсептелет. Эгер бул зикр эр жүрөк, баатырга багытталса, ал ошол себептүү исламга пайдасын тийгизе турган болсо, ал үчүн бул зикр жихад деп айтылат. Эгер бай адамга багытталса, ал ушул зикр себептүү жардыларга пайдасын тийгизсе, ал үчүн садага деп айтылат. Эгерде ажыга мүмкүнчүлүгү бар адамга багытталса, ал үчүн ажылык деп айтылат. Эгерде ата-энеси бар адамга карата айтылса, ал үчүн жакшылык кылуу деп эсептелет. Ошентип бардык хадистерде айтылган максат орундалат.

Зикирдин эң толугу - тил менен айтылып, жүрөк менен маанисин ойлонгон зикир. Андан кийинкиси жүрөктөн маанисине ойлонуу менен кылынганы. Андан кийинкиси тил менен эле айтылып чектелгени. Булардын баарына өзүнө жараша сообу берилет.

Мусулман адам убакыттарга байланган зикирлерди, мисалы, эртең менен жана кечинде айтылчу зикирди, мечитке, үйгө, ажатканага киргенде жана андан чыкканда айтылчу зикир сөздөрдү ж.б. такай айтып жүрүүсү керек.