فوائد الحديث

**ਸਹਾਬਿਆਂ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅੰਨਹੁ ਦਾ ਭਲਾਈ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਇੱਛਾ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਤਬਲੀਗ ਅਤੇ ਤਾਲੀਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਖ਼ਾਹਿਸ਼।**

**ਇਸ ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੀ ਨਰਮਾਈ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ, ਜੋ ਇਸਦੇ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਅਮਲ ਅਤੇ ਹਦਾਇਤ ਤੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ।**

**ਇਸ ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੀ ਨਰਮਾਈ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ, ਜੋ ਇਸਦੇ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਅਮਲ ਅਤੇ ਹਦਾਇਤ ਤੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ।**

**ਇਬਾਦਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਐਸਾ ਜ਼ੋਰ ਨਾ ਲਗਾਉਣਾ ਜੋ ਸਹਿਣਯੋਗ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨਵੀਂ ਧਰਮਪ੍ਰਤਿਪਾਦਕਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ ਹੈ।**

**ਇਬਨ ਹਜ਼ਰ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਬਾਦਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਖ਼ਤੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਸਲ ਇਬਾਦਤ ਤੋਂ ਬੋਰियत ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਫਰਾਇਜ਼ਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਰਹਿਣਾ ਅਤੇ ਨਫਲ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਆਲਸ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਮਿਆਰ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਹੈ।**

**ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡਿਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਮਲਾਂ ਦੀ ਪੀਰਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ, ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਮਰਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ।**

**ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਸੀਹਤ ਕਰਨੀ, ਇਲਮ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਬਿਆਨ ਕਰਨੀ, ਮੁਕੱਫ਼ਲ ਲੋਗਾਂ ਲਈ ਅਹਕਾਮ ਵਾਜਹ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਇਜਤਿਹਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਭਾ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।**

**ਇਬਾਦਤ ਵਿੱਚ ਨਰਮੀ ਅਤੇ ਮਿਥਾਸ ਇਖਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਫਰਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਨਫਲ ਇਬਾਦਤਾਂ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਭੀ ਪਾਬੰਦੀ ਕਰ ਸਕੇ।**

**ਇਸ ਹਦੀਸ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਰਗੀਬ ਵਾਜ਼ੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।**