الشرح

چون رسول الله صلی الله علیه وسلم برای نماز تکبیر می گفت و با تکبیرة الاحرام نماز را آغاز می کرد، مدت کوتاهی قبل از قرائتِ فاتحه مکث می کرد. صحابه با اینکه در این مدت چیزی از رسول الله صلی الله علیه وسلم نمی شنیدند، می دانستند که در این فاصله چیزی می گوید؛ یا به این دلیل که نماز سراسر ذکر است و سکوتی ندارد و یا به دلیل حرکتی که از ایشان می دیدند و به این ترتیب می دانستند که چیزی می خواند؛ ابوهریره رضی الله عنه از اشتیاقی که به علم و سنت داشت، می گوید: پدر و مادرم به فدایت ای رسول خدا؛ در مدت سکوت بین تکبیر و قرائت چه می گویی؟ و رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: «می گویم: "اللَّهُمَّ بَاعِدْ بَيْنِي وَبَيْنَ خَطَايَايَ كَمَا بَاعَدْتَ بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ، اللَّهُمَّ نَقِّنِي مِنْ خَطَايَايَ كَمَا يُنَقَّى الثَّوْبُ الأَبْيَضُ مِنْ الدَّنَسِ، اللَّهُمَّ اغْسِلْنِي مِنْ خَطَايَايَ بِالْمَاءِ وَالثَّلْجِ وَالْبَرَدِ"بار الها من و گناهانم را آنچنان از هم دور کن که بين مشرق و مغرب فاصله انداختی، بار الها آنچنان مرا از گناهانم پاک گردان که لباس سفيد از ناپاکی ها پاک می شود، بار الها مرا از گناهانم با آب و يخ و تگرگ بشوی». و این دعایی بسیار مناسب با این مقام شریف و به هنگام مناجات می باشد؛ چون نمازگزار رو به الله متعال می آورد که گناهانش را محو نموده و بین او و گناهانش فاصله ای بیندازد که با وجود آن با یکدیگر روبرو نشوند؛ چنانکه مشرق و مغرب از یکدیگر فاصله دارند و هرگز یکدیگر را نمی بینند؛ و از الله متعال می خواهد که گناهان و اشتباهاتش را از بین ببرد و او را از آنها پاک و طاهر بگرداند؛ چنانکه چرک و پلیدی از لباس سفید شسته می شود؛ و او را از گناهانش بشوید و آتش و گرمای گناهانش را سرد نماید؛ و با پاک کننده های سردی چون آب و برف و تگرگ چنین کند. و این تشبیهات با این مقام بسیار مطابقت دارند. بنده با این دعا از آثار گناهان رهایی می یابد و در بهترین حالت، در پیشگاه الله متعال قرار می گیرد. مناسب این است که انسان همه ی دعاهای استفتاحی را که به طور صحیح وارد شده اند، بخواند؛ گاهی یک دعا و گاهی دعای دیگری را بخواند؛ هرچند حدیث ابوهریره در میان روایت هایی که در این زمینه وارد شده، صحیح ترین آنها می باشد. والله اعلم.