الشرح

ابوهریره رضی الله عنه روایت می کند که مردی به رسول الله صلی الله علیه وسلم گفت: «خویشاوندانی دارم که با آنان ارتباط برقرار می کنم، ولی آنها با من ارتباط ندارند؛ و من به آنان نيکی می کنم، ولی آنها به من بدی می کنند؛ من در برابر بدی های شان شکيبايی می ورزم، ولی باز هم آنها به من بدی می کنند». و در این مورد از رسول الله صلی الله علیه وسلم راهنمایی خواست که با این وضعیت چه کنم؟ لذا رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «لَئِنْ كُنْتَ كما قُلْتَ، فَكَأَنَّمَا تُسِفُّهُمُ المَلَّ، ولا يَزَالُ معكَ مِنَ اللَّهِ ظهِيرٌ عَلَيْهِمْ ما دمْتَ عَلَى ذَلكَ»: «اگر همين گونه باشی که گفتی، گويا خاکستر داغ به آنان می خورانی و تا زمانی که به همين روش عمل کنی، همواره پشتيبانی و حمایت الله در برابر آنها را خواهی داشت». یعنی الله متعال یار و یاور تو خواهد بود و تو را بر آنها پیروز می گرداند هرچند در آینده باشد؛ «المَلَّ» خاکستر داغ است؛ و «تُسِفُّهُمُ» یعنی لقمه هایی از خاکستر داغ به دهان آنها می دهی. و این کنایه از وی می باشد که بر آنها پیروز می گردد. و از طرفی کسی که نیکی خویشاوند خود را با نیکی پاسخ دهد، وصل کننده ی حقیقی رابطه ی خویشاوندی نیست، بلکه وصل کننده ی واقعی کسی است که چون دیگری با او قطع ارتباط کرد، پیوندش را دوباره برقرار نماید؛ بنابراین بر انسان واجب است که بر اذیت و آزار نزدیکان و همسایگان و دوستان و تمام کسانی که با آنها ارتباط دارد، صبر نموده و بر این صبر خود امید پاداش داشته باشد؛ در این صورت همواره الله متعال در برابر اذیت و آزارهای آنها یار و یاور او خواهد بود و او سودمند و آنها زیانمند می باشند.