الشرح

پیامبر صلی الله علیه وسلم از چهار چیز به الله پناه بردند: نخست: «بارالها از زوال نعمتی که عطا کرده‌ای به تو پناه می‌برم» نعمت‌های دینی و دنیوی؛ و اینکه بر اسلام ثابت‌قدم بمانم و از ارتکاب گناهانی که نعمت‌ها را از بین می‌برد دوری کنم. دوم: «و دگرگون شدن عافیتی که داده‌ای» با تبدیل آن به بلا؛ پس از تو عافیت مداوم و سلامتی از دردها و بیماری‌ها را خواهانم. سوم: «و خشم و عذاب ناگهانی‌ات» بلا باشد یا مصیبت، زیرا نقمت و مجازات اگر ناگهانی باشد، دیگر زمانی برای توبه و جبران نیست و در این حالت مصیبت بزرگ‌تر و شدیدتر خواهد بود. چهارم: «و همهٔ [انواع] خشمت» و اسبابی که موجبات خشم تو را فراهم می‌سازند. زیرا کسی که تو بر او خشم گیری، زیان دیده و ناکام شده است. پیامبر صلی الله علیه وسلم لفظ جمع را به کار برده است تا همهٔ اسباب خشم الله سبحانه وتعالی در قالب گفتار و کردار و اعتقاد را بیان کرده باشد.