បុគ្គលណាយកអ្នកមានជំនឿ និងកោតខ្លាចយើង(វ៉ើលីអល់ឡោះ)ធ្វើជាសត្រូវ យើងនឹងប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយជននោះ។…

បុគ្គលណាយកអ្នកមានជំនឿ និងកោតខ្លាចយើង(វ៉ើលីអល់ឡោះ)ធ្វើជាសត្រូវ យើងនឹងប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយជននោះ។ ខ្ញុំបម្រើរបស់យើងមិនបានធ្វើអ្វីមួយដើម្បីឲ្យខ្លួនគេកាន់តែខិតជិតមកចំពោះយើង និងធ្វើឲ្យយើងពេញចិត្ត ជាង(ការអនុវត្ត)អ្វីដែលយើងបានដាក់ជាកាតព្វកិច្ចទៅចំពោះគេឡើយ។

អំពី អាពូហ៊ូរ៉យរ៉ោះ رضي الله عنه បាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ បុគ្គលណាយកអ្នកមានជំនឿ និងកោតខ្លាចយើង(វ៉ើលីអល់ឡោះ)ធ្វើជាសត្រូវ យើងនឹងប្រកាសសង្គ្រាមជាមួយជននោះ។ ខ្ញុំបម្រើរបស់យើងមិនបានធ្វើអ្វីមួយដើម្បីឲ្យខ្លួនគេកាន់តែខិតជិតមកចំពោះយើង និងធ្វើឲ្យយើងពេញចិត្ត ជាង(ការអនុវត្ត)អ្វីដែលយើងបានដាក់ជាកាតព្វកិច្ចទៅចំពោះគេឡើយ។ ហើយខ្ញុំបម្រើរបស់យើងនៅតែធ្វើទង្វើល្អដោយស្ម័គ្រចិត្ត(ប្រការស៊ូណិត)មកចំពោះយើងជានិច្ច រហូតដល់យើងពេញចិត្តចំពោះគេ។ កាលណាយើងពេញចិត្តចំពោះគេហើយ យើងនឹងថែរក្សាគេមិនឲ្យស្តាប់ឮ មិនឲ្យមើលឃើញ មិនឲ្យប៉ះពាល់អ្វីដែលច្បាប់មិនអនុញ្ញាត និងមិនឲ្យគេដើរទៅកន្លែងណាដែលច្បាប់មិនអនុញ្ញាត‏នោះឡើយ។ ប្រសិនបើគេសុំអ្វីមួយពីយើង យើងប្រាកដជានឹងផ្តល់ឲ្យគេ។ ហើយប្រសិនបើគេសុំឲ្យយើងបញ្ចៀសអ្វីមួយពីគេ យើងប្រាកដជានឹងបញ្ចៀសប្រការនោះពីគេ។ គ្មានអ្វីមួយដែលយើងស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការធ្វើវា ដូចជាការស្ទាក់ស្ទើររបស់យើងក្នុងការដកយកជីវិតរបស់អ្នកមានជំនឿនោះឡើយ។ គេស្អប់សេចក្តីស្លាប់ ហើយយើងស្អប់ការធ្វើឱ្យគេឈឺចាប់”។

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

ណាពី ﷺ លោកបានរាយការណ៍នៅក្នុងហាទីស្ហគុទស៊ីយ៍មួយថា ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ ជនណាដែលបង្កទុក្ខទោសដល់នរណាម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកដែលមានជំនឿនិងកោតខ្លាចមកចំពោះយើង(វ៉ើលីអល់ឡោះ) ហើយធ្វើឱ្យរូបគេខឹង និងស្អប់ជននោះ នោះយើងប្រាកដជានឹងប្រកាសភាពជាសត្រូវជាមួយនឹងជននោះ។ វ៉ើលីរបស់អល់ឡោះ៖ គឺជាអ្នកដែលមានជំនឿ និងកោតខ្លាចអល់ឡោះ ហើយកម្រិតនៃភាពជាវ៉ើលីរបស់អល់ឡោះ គឺអាស្រ័យទៅលើកម្រិតនៃជំនឿ និងការកោតខ្លាចរបស់ជននោះ។ គ្មានកិច្ចការណាមួយដែលជនមូស្លីមប្រតិបត្តិវាដើម្បីបញ្ជិតខ្លួនរបស់គេទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលទ្រង់ស្រឡាញ់ពេញចិត្ត ជាងការដែលគេអនុវត្តនូវកាតព្វកិច្ចដែលទ្រង់បានដាក់ និងតម្រូវឲ្យធ្វើនោះឡើយ ដូចជាការប្រព្រឹត្តនូវអំពើល្អ និងបោះបង់នូវអំពើអាក្រក់។ ហើយជនមូស្លីមនៅតែបន្តព្យាយាមបញ្ជិតខ្លួនទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់តាមរយៈទង្វើស្ម័គ្រចិត្ត(ប្រការស៊ូណិត)បន្ថែមពីលើទង្វើដែលជាកាតព្វកិច្ច(ប្រការហ្វើរទូ) រហូតដល់រូបគេទទួលបាននូវក្តីស្រឡាញ់ពីអល់ឡោះជាម្ចាស់។ នៅពេលដែលអល់ឡោះស្រឡាញ់រូបគេ នោះអល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងបង្ហាញផ្លូវត្រឹមត្រូវដល់គេចំពោះអវយវៈទាំងបួននេះ៖ បង្ហាញផ្លូវត្រឹមត្រូវដល់គេក្នុងការស្តាប់ ដោយគេនឹងមិនស្តាប់អ្វីក្រៅពីអ្វីដែលធ្វើឲ្យអល់ឡោះពេញចិត្តឡើយ។ បង្ហាញផ្លូវត្រឹមត្រូវដល់គេក្នុងការមើល ដោយគេនឹងមិនមើលអ្វីក្រៅពីអ្វីដែលធ្វើឲ្យអល់ឡោះស្រឡាញ់និងពេញចិត្តឡើយ។ បង្ហាញផ្លូវត្រឹមត្រូវដល់គេក្នុងការប្រើដៃ ដោយគេនឹងមិនយកដៃរបស់ខ្លួនធ្វើអ្វីក្រៅពីអ្វីដែលធ្វើឲ្យអល់ឡោះពេញចិត្តឡើយ។ បង្ហាញផ្លូវត្រឹមត្រូវដល់គេក្នុងការដើរ ដោយគេនឹងមិនដើរទៅកាន់កន្លែងណាក្រៅពីកន្លែងដែលធ្វើឲ្យអល់ឡោះពេញចិត្តនោះឡើយ ហើយមិនដើរទៅកាន់កន្លែងណាក្រៅពីកន្លែងដែលមានប្រការល្អនៅទីនោះនោះដែរ។ លើសពីនេះទៅទៀត ប្រសិនបើគេសុំអ្វីមួយពីអល់ឡោះ នោះទ្រង់នឹងប្រទានឲ្យគេនូវអ្វីដែលគេបានសុំ ហើយរូបគេនឹងក្លាយជាអ្នកដែលត្រូវបានគេឆ្លើយតបចំពោះការបួងសួង។ ហើយប្រសិនបើគេសុំឲ្យអល់ឡោះបញ្ចៀសពីប្រការអ្វីមួយ និងជ្រកកោនទៅកាន់ទ្រង់ដើម្បីស្វែងរកការការពារពីទ្រង់ នោះទ្រង់នឹងការពាររូបគេពីអ្វីដែលគេខ្លាច។ បន្ទាប់មក អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ ហើយយើងមិនស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការធ្វើអ្វីមួយដូចការដែលយើងមានភាពស្ទាក់ស្ទើក្នុងការដកយកជីវិតរបស់អ្នកមានជំនឿឡើយ ជាក្តីមេត្តាករុណាចំពោះរូបគេ ពីព្រោះរូបគេមិនពេញចិត្តសេចក្តីស្លាប់ឡើយព្រោះតែវាមានការឈឺចាប់ ហើយអល់ឡោះទ្រង់មិនពេញចិត្តនូវអ្វីដែលធ្វើឲ្យអ្នកមានជំនឿឈឺចាប់ឡើយ។

فوائد الحديث

ហាទីស្ហនេះ ស្ថិតក្នុងចំណោមហាទីស្ហដែលណាពី ﷺ លោករាយការណ៍ពីម្ចាស់របស់លោក ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា ហាទីស្ហគុតស៊ីយ៍ ឬ ហាទីស្ហអ៊ីឡើហ៊ីយ៍។ វាជាហាទីស្ហដែលពាក្យពេចន៍ និងអត្ថន័យរបស់វា គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ គ្រាន់តែវាពុំមានលក្ខណៈពិសេសណាមួយដូចគម្ពីរគួរអានដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ផ្តល់ដល់វាលើសពីពាក្យពេចន៍ដទៃនោះឡើយ ដូចជាការសូត្រវាទទួលបាននូវផលបុណ្យ ការជម្រះសម្អាតមុនប៉ះពាល់វា ភាពអច្ឆរិយៈ ក៏ដូចជាលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗទៀត។

ហាមឃាត់ការបង្កទុក្ខទោស ឬធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដល់វ៉ើលីរបស់អល់ឡោះ(អ្នកដែលមានជំនឿនិងកោតខ្លាចអល់ឡោះ)ហើយជំរុញឱ្យមានក្តីស្រឡាញ់ចំពោះពួកគេ និងទទួលស្គាល់នូវឧត្តមភាពរបស់ពួកគេ។

បង្គាប់ប្រើឱ្យប្រឆាំងនឹងសត្រូវរបស់អល់ឡោះ និងហាមឃាត់ការចងសម្ព័ន្ធមិត្តនឹងពួកគេ។

ជនណាដែលអះអាងថា ខ្លួនជាវ៉ើលីរបស់អល់ឡោះ ដោយគេមិនបានដើរតាមច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់ទ្រង់ទេនោះ ជននោះជាមនុស្សដែលភូតកុហកចំពោះការអះអាងរបស់ខ្លួន។

ភាពជាវ៉ើលីអល់ឡោះ គឺទទួលបានតាមរយៈការអនុវត្តនូវប្រការដែលកាតព្វកិច្ច ហើយបោះបង់នូវបម្រាមទាំងឡាយដែលទ្រង់ហាមឃាត់។

ក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលនាំឲ្យអល់ឡោះជាម្ចាស់ស្រឡាញ់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងឆ្លើយតបចំពោះការបួងសួងរបស់គេ គឺការធ្វើទង្វើស្ម័គ្រចិត្ត(ប្រការស៊ូណិត)បន្ថែមពីលើការអនុវត្តទង្វើដែលជាកាតព្វកិច្ច(ប្រការវ៉ាជិប) និងបោះបង់ប្រការដែលទ្រង់ហាមឃាត់។

បង្ហាញពីកិត្តិយសរបស់វ៉ើលីអល់ឡោះ និងឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់របស់ពួកគេ។

التصنيفات

Oneness of Allah's Names and Attributes