ئەز شیره‌تێ ب ته‌قوا خودێ ل هه‌وە دکەم و ب گوهداریکرن و بجهئینانا فەرمانا مه‌زن و ده‌ستهه‌لاتدارێ موسلمان، خۆ ئەگەر عەبدەکی فەرمان ل سەر وە کر و بوو مه‌زنێ…

ئەز شیره‌تێ ب ته‌قوا خودێ ل هه‌وە دکەم و ب گوهداریکرن و بجهئینانا فەرمانا مه‌زن و ده‌ستهه‌لاتدارێ موسلمان، خۆ ئەگەر عەبدەکی فەرمان ل سەر وە کر و بوو مه‌زنێ هه‌وه‌. چونکی ب ڕاستی هەر کەسێ ژ هەوە پشتی من بژیت؛ دێ گه‌له‌ك ڤێكنه‌كرن و جوداهییێ بینیت. ڤێجا هه‌وه‌ ئه‌مانه‌ت سوننەتا من و سوننەتا خەلیفەیێن من یێن سه‌رڕاست

ژ عیڕبازێ كوڕێ ساریه‌ی (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) وه‌عزه‌ك ل مه‌ كر كو دل ژ به‌ر ترسیان و چاڤ ژ به‌ر گریان. ڤێجا مە گۆت: ئه‌ی پێغەمبەرێ خودێ؛ هه‌ر وه‌كی دێ بێژی ئه‌ڤه‌ شیره‌تا وی كه‌سییه‌ یێ خاترا خۆ دخوازیت، ڤێجا شیره‌تێ ل مە بکە. گۆت: ((ئەز شیره‌تێ ب ته‌قوا خودێ ل هه‌وە دکەم و ب گوهداریکرن و بجهئینانا فەرمانا مه‌زن و ده‌ستهه‌لاتدارێ موسلمان، خۆ ئەگەر عەبدەکی فەرمان ل سەر وە کر و بوو مه‌زنێ هه‌وه‌. چونکی ب ڕاستی هەر کەسێ ژ هەوە پشتی من بژیت؛ دێ گه‌له‌ك ڤێكنه‌كرن و جوداهییێ بینیت. ڤێجا هه‌وه‌ ئه‌مانه‌ت سوننەتا من و سوننەتا خەلیفەیێن من یێن سه‌رڕاست، وێ ب ددانێن خۆ یێن پشتێ بگرن و پدییێن خۆ ل سه‌ر بشدینن و هشیاری كارێن داهێنایی (بیدعه‌یان) بن د دینیدا، چونكی ب ڕاستی هەر بیدعەیەکا هه‌بیت سه‌رداچوون و به‌رزه‌بوونه‌)).

[صحيح] [رواه أبو داود والترمذي وابن ماجه وأحمد]

الشرح

پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) شیره‌ته‌كا كارتێكه‌ر و مه‌زن ل صه‌حابییێن خۆ كر کو دل ژ به‌ر ترسیان و چاڤ ژ به‌ر گریان، ئینا وان گۆت: ئەی پێغەمبەرێ خودێ؛ ئه‌ڤه‌ وه‌كی شیره‌تا كه‌سه‌كییه‌ كو بڤێت خاترا خۆ بخوازیت، ژ بەر وێ چەندێ یا کو د شیره‌ت کرنا ویدا دیتی ژ كارتێكرنێ، ژ به‌ر هندێ ژی وان داخواز ژ پێغه‌مبه‌ری (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) كر ئه‌و شیره‌ته‌كێ ل وان بكه‌ت كو پشتی وی ده‌ست پێڤه‌ بگرن و به‌رنه‌ده‌ن، وی گۆت: ئه‌ز شیره‌تێ ل هه‌وە دکەم ب ته‌قوا خودێ، ئەڤە ب ئه‌نجامدانا كارێن واجب و هێلانا كارێن حه‌رام، هه‌روه‌سا ئه‌ز شیره‌تێ ل هه‌وه‌ دكه‌م ب گوهدان و جێبه‌جێكرنا فه‌رمانێ، ئانکو: بۆ مه‌زن و كاربده‌ستان، خۆ ئەگەر عەبدەك بوو مه‌زن و كاربده‌ستێ هه‌وه‌ یان خۆ ئه‌گه‌ر ب زۆڕی ده‌ستهه‌لات ل هه‌وه‌ كر، ئانكو خۆ ئه‌گه‌ر كێمترین مرۆڤ ده‌ستهه‌لاتێ ل هه‌وه‌ بكه‌ت؛ هه‌وه‌ ئه‌مانه‌ت گوهدارییا وی بكه‌ن و ده‌ستان ژ ڤێ شیره‌تێ به‌رنه‌ده‌ن، ئه‌ڤه‌ ژی بۆ هندێیه‌ دا فتنه‌ و خرابی په‌یدا نه‌بیت، چونكی هه‌ر كه‌سێ ژ هه‌وە بژیت؛ دێ ڤێكنه‌كرن و جودابوونه‌كا مه‌زن بینیت، پاشی ڕێكا ڕزگاربوون و دەرکەڤتنێ ژ ڤێ ڤێكنه‌كرن و جودابوونێ بۆ وان دیار کر، ئەڤە ژی ب ده‌ستگرتن و پێگیربوونا ب سوننه‌تا وی و سوننەتا خه‌لیفه‌یێن سه‌ر ڕاست و شه‌هره‌زا پشتی وی، كو ئه‌و ژی ئه‌ڤه‌نه‌: ئه‌بۆ بەکرێ ڕاستگۆ، عومه‌رێ كوڕێ خه‌طابی، عوسمانێ كوڕێ عه‌فانی و عه‌لییێ كوڕێ ئه‌بو طالبی (خودێ ژ هه‌مییان ڕازی بیت)، مه‌ره‌م ب گرتنا سوننه‌تا وان ب ددانێن كێلبا و یێن پشتێ ژی ئه‌ڤه‌یه‌: ئانكو گه‌له‌ك ب ڕژدی و دژواری ده‌ست ب سوننه‌تێڤه‌ بگرن و پێگیرییێ پێ بكه‌ن. دیسان وی ئه‌و هشیاركرن ژ تشتێن نوی ده‌ركه‌ڤتی و بیدعەیان د دینیدا، چونكی هەمی بیدعە سه‌رداچوونن.

فوائد الحديث

گرنگییا ده‌ستگرتن و پێگیربوونا ب سوننەتێ و دویڤچوونا وێ.

گرنگیدان ب شیره‌تان و گرنگیدان ب وان تشتێن دلی نه‌رم دكه‌ن.

فەرمانكرن ب دویڤچوونا خه‌لیفه‌یێن ڕاشد پشتی وی كو چار بوون، ئه‌و ژی ئه‌بو به‌كر و عومه‌ر و عوسمان و عه‌لینه‌ (خودێ ژ هه‌مییان ڕازی بیت).

پاشڤه‌برن ژ داهێنان و بیدعه‌یان د دینیدا و کو هەمی بیدعە سه‌رداچوونن.

گوهدان و جێبه‌جێكرنا فه‌رمانا وی كه‌سێ كارێ باوەرداران گرتییە ده‌ست، ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ گوهدانه‌ د سه‌رپێچیكرن و گونه‌هێدا نه‌بیت.

گرنگییا ته‌قوا خودێ د هەمی دەم و ڕەوشاندا.

ڤێكنه‌كرن و جودابوون دێ هه‌ر د ناڤ ڤێ ئوممه‌تێدا په‌یدا بیت، و ده‌مێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ په‌یدا دبیت؛ پێدڤییه‌ مرۆڤێ موسلمان بزڤڕیته‌ سوننەتا پێغەمبەرێ خودێ (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) و سوننه‌تا خه‌لیفه‌یێن ڕاشد.