الشرح

دەستنوێژگرتنی شەرعی هەر چوار ئەندامەکەی تێدا دەشۆردرێت: دەموچاو، ودەستەکان، وسەر، وپێیەکان. ئەمە پاککردنەوەیەکی هەستپێکراوە وپاککردنەوەیەکی واتاییە، دەستنوێژگرتن پاککردنەوەى هەستپێکراوە چونکە مرۆڤ ئەم ئەندامانە دەشوات وهەروەها مەسح بە سەر قژی وبە ناو گوێیەکانیدا دەکات کە قژ وگوێیەکان بەشێکن لە سەر، خواى گەورە بۆ ئەم ئومەتە مەسح کردنی بەسەر قژدا داناوە وەکو ئاسانکاریەک بۆیان چونکە ئەگەر قژ کە پێکهاتووە لە ژمارەیەکی زۆر موو بۆ هەموو دەستنوێژێک بشۆردێت وئەوا ئەمە گرانی بۆ سەر خەڵکی دروستدەکات وبە تایبەت لە زستاندا، بەڵام لە ڕەحمەتی خواى گەورەیە کە تەنها مەسحکردن واجبە بەسەر قژ وناو گوێیەکاندا، ئەگەر مرۆڤ دەستنوێژ بگرێت ئەوا بە خۆ پاککردنەوەیەکی هەستپێکراو وبینراو ئەنجامدەدات، وئەمیش لە نیشانەى کامڵبوون وجوانی ئاینی ئیسلامە؛ چونکە فەرماندەکات بە پەیڕەوانى ئەم ئاینە ئەو ئەندامانە بشۆن وپاکی ڕابگرن کە زۆر جار دەردەکەوێت ودیارە. وسەبارەت بە پاککردنەوەى واتایی: ئەمیش ئەو واتایەیە کە پێویستە مسوڵمان مەبەستی بێت کە پاککردنەوەیە لە گوناهەکان، ئەگەر دەموچاوی بشوات ئەوا گوناهەکان لە دەموچاوی دەردەچن کە بە چاوەکانى سەیری کردووە، ولێرەدا باسی چاوی کردووە بۆ نمونە هێنانەوەیە؛ ئەگینا لووت وزمان (دەم) یش تووشی گوناهەکان دەبن، چونکە مرۆڤ لەوەیە بۆنی شتێک بکات وچێژی لێوەربگرێت کە لەسەری حەرامە بۆنی بکات وهەروەها لەوەیە بە زمانى (بە دەمی) تووشی قسەی حەرام وناڕەوا وتاوانی زۆر بێت، بەڵام لێرەدا باسی چاو کراوە لەوەیە بەهۆی ئەوە بێت چونکە زۆربەى تاوانەکان چاو هۆکارە بۆ کردنیان، ولێخۆشبوون لە تاوانەکان لێرەدا تەنها تاوانە بچووکەکان دەگرێتەوە بەڵام بۆ تاوانە گەورەکان پێویستە مرۆڤ تەوبەی نەسوح بکات.