ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ

"ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਫ਼ਰਮਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਨੇ ਕਿਹਾ:" ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਰਮਜ਼ਾਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਰੋਜ਼ਾ ਨਾ ਰੱਖੋ, ਸਿਵਾਏ ਉਸ ਸ਼ਖ਼ਸ ਦੇ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੋਈ ਨਿਯਮਤ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਹ ਰੱਖ ਲਵੇ।"

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਮਨਾਹ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੋਈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਰਮਜ਼ਾਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾ ਚੰਨ ਦੀ ਰੂਹਾਨੀ ਦਿੱਖਤ (ਹਿਲਾਲ) ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਫਰਜ਼ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸਿਵਾਏ ਉਸ ਦੇ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਦਾ ਆਦਤਵਾਲਾ ਹੋਵੇ, ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਰੋਜ਼ਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਫ਼ਤ੍ਰ, ਜਾਂ ਸੋਮਵਾਰ ਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾ, ਅਤੇ ਜੇ ਇਹ ਸਮਾਂ ਉਹਨਾਂ ਆਦਤਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਜ਼ਾ ਰੋਜ਼ੇ ਜਾਂ ਨਜ਼ਰ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾ, ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

فوائد الحديث

ਮੁਸਲਿਮਾਂ ਨੂੰ ਤਕਲੀਫ਼ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਹ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਫਰਜ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਇਬਾਦਤ ਨੂੰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਅਤ ਨੇ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਾਧੇ ਜਾਂ ਘਾਟੇ ਦੇ, ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ।

ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਹਿਕਮਤ ਇਹ ਹੈ—ਅੱਲਾਹ ਜਾਣਦਾ ਹੈ—ਕਿ ਫਰਾਈਜ਼ (ਜਬਰੀ ਫਰਾਇਜ਼) ਅਤੇ ਨਫਲ (ਵਾਲੰਟਰੀ ਇਬਾਦਤਾਂ) ਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਅਤੇ ਰਮਜ਼ਾਨ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਜ਼ੋਰ-ਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ-ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੋਜ਼ਾ ਉਸ ਮੁਕੱਦਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਖਾਸ ਪਛਾਣ ਬਣਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।

التصنيفات

Fasting on the Day of Doubt