ਮੁਅਮੀਨ ਕੌਵੀ, ਅੱਲਾਹ ਕੋਲੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਮੁਅਮੀਨ ਦੁਬਲਾ-ਪੁਲਲਾ ਤੋਂ, ،

ਮੁਅਮੀਨ ਕੌਵੀ, ਅੱਲਾਹ ਕੋਲੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਮੁਅਮੀਨ ਦੁਬਲਾ-ਪੁਲਲਾ ਤੋਂ, ،

ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ) ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: «ਮੁਅਮੀਨ ਕੌਵੀ, ਅੱਲਾਹ ਕੋਲੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਮੁਅਮੀਨ ਦੁਬਲਾ-ਪੁਲਲਾ ਤੋਂ, ،ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਲਾਈ ਹੈ।ਆਪਣੇ ਲਈ ਜੋ ਫਾਇਦਾ ਮੰਦ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ, ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗ ਅਤੇ ਹਾਰ ਨਾ ਮੰਨ।ਜੇ ਤੈਨੂੰ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਏ ਤਾਂ ਨਾ ਕਹਿਣਾ, "ਕਾਸ਼ ਮੈਂ ਐਸਾ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਹੁੰਦਾ," ਬਲਕਿ ਕਹਿਣਾ, "ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਕ਼ਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਚਾਹਿਆ ਉਸਨੇ ਕੀਤਾ।"ਕਿਉਂਕਿ "ਕਾਸ਼" ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦਾ ਕੰਮ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ।»

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਵਾਜਹ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੋਮਿਨ ਸਾਰਾ ਭਲਾਈ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੋ ਮੋਮਿਨ ਆਪਣੇ ਇਮਾਨ, ਹੌਸਲੇ, ਮਾਲ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਿਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮੋਮਿਨ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਕ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਫਿਰ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਮੋਮਿਨ ਨੂੰ ਇਹ ਵਸੀਆਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਦੁਨਿਆ ਤੇ ਆਖ਼ਰਤ ਦੇ ਨਫੇ ਵਾਲੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਜੀਬ ਵਜੀਲੇ (ਸਬਬ) ਅਖਤਿਆਰ ਕਰੇ, ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਤਵੱਕੁਲ ਰਖੇ। ਫਿਰ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਦੁਨਿਆ ਤੇ ਆਖ਼ਰਤ ਵਿਚ ਨਫਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਲਸੀਪਨ, ਸੁਸਤਪਨ ਅਤੇ ਕਾਹਲੀ ਦਿਖਾਉਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾਂ ਫਰਮਾਇਆ। ਜੇਕਰ ਮੋਮਿਨ ਮਿਹਨਤ ਕਰੇ, ਵਜੀਬ ਸਬਬ ਅਖਤਿਆਰ ਕਰੇ, ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਭਲਾਈ ਦੀ ਦੋਆ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਉਸ ਲਈ ਵਧੀਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਸਪੁਰਦ ਕਰ ਦੇਵੇ, ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨ ਰਖੇ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਜੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਮੁਸੀਬਤ ਆ ਪਏ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਹ ਨਾ ਕਹੇ: "ਕਾਸ਼ ਮੈਂ ਇਹ ਕੀਤਾ ਹੋਂਦਾ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ"; ਕਿਉਂਕਿ "ਕਾਸ਼" ਕਹਿਣਾ ਤਕਦੀਰ 'ਤੇ ਇਤਿਰਾਜ਼ ਅਤੇ ਗੁਜ਼ਰੀ ਹੋਈ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਅਫ਼ਸੋਸ ਕਰਨਾ — ਇਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇੱਕ ਮੋਮਿਨ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੂਰੇ ਸੁਪੁਰਦਗੀ ਅਤੇ ਰਜ਼ਾਮੰਦੀ ਨਾਲ ਕਹੇ: **"ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਤਕਦੀਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਚਾਹਿਆ, ਉਹੀ ਕੀਤਾ।"** ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਵਾਪਰਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਪਰਿਆ ਜਿਵੇਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਚਾਹਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜੋ ਚਾਹੇ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਟਾਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ।

فوائد الحديث

ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮਾਨ ਦੇ ਦਰਜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਅਮਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਰੱਖਣਾ ਪਸੰਦੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਐਸੀ ਭਲਾਈ ਹਾਸਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ।

ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇ ਜਿਹੜੀਆਂ ਉਸਦੇ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਗੱਲਾਂ ਛੱਡ ਦੇ ਜਿਹੜੀਆਂ ਉਸਦੇ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਜਾਂ ਬੇਕਾਰ ਹਨ।

ਮੋਮਿਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਮਦਦ ਮੰਗੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਾ ਰਹੇ।

ਕ਼ਦਰ ਤੇ ਤਕਦੀਰ ਦਾ ਹੋਣਾ ਪੱਕਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਬਬਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਤਕਦੀਰ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਆਉਣ ‘ਤੇ «ਕਾਸ਼» ਕਹਿਣਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਤਕਦੀਰ ‘ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਕ਼ਦਰ ਤੇ ਫੈਸਲੇ ‘ਤੇ ਇਤਿਰਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਹਰਾਮ ਹੈ।

التصنيفات

Issues of Divine Decree and Fate, Acts of Heart