Кучли мўмин заиф – кучсиз мўминдан афзал ва Аллоҳга маҳбуброқдир. Ҳар иккисида ҳам яхшилик бор

Кучли мўмин заиф – кучсиз мўминдан афзал ва Аллоҳга маҳбуброқдир. Ҳар иккисида ҳам яхшилик бор

Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳудан: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Кучли мўмин заиф – кучсиз мўминдан афзал ва Аллоҳга маҳбуброқдир. Ҳар иккисида ҳам яхшилик бор. Сен (эй мўмин) ўзингга манфаат келтирадиган нарсаларга ҳарис бўлгин. Аллоҳдан мадад тилаган ҳолингда (доимо ҳаракатда бўлгин), ожизлик (дангасалик ва сусткашлик) қилмагин! Бошингга бирор мусибат тушса «агар мен фалон чорани кўрганимда бундай мусибат тушмас эди», – демагин, балки «Аллоҳнинг тақдирида битиб қўйилган иш содир бўлди, У Зот Ўзи хоҳлаган нарсани амалга оширди», – дегин (Аллоҳга таслим бўлиб, тақдирига рози бўлиб, яна илм билан амал қилишда, сабабларни бажариш ила ҳаракатда давом этавергин). Зеро «Агар, агар …» дейиш (ўтиб кетган ишларга афсус-надомат чекиб, сабабчиларни маломат қилиб ўтиравериш) шайтоннинг ишларига йўл очади».

[Тўғри матн] [Муслим ривояти]

الشرح

Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам барча мўмин яхши эканини, лекин иймони, жасорати, моли ва бошқа нарсаларда қувватлироқ мўмин заиф мўминдан яхшироқ ва Аллоҳга маҳбуброқ эканини баёнлаб бердилар. Сўнгра Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам Аллоҳга суянган ва У Зотдан ёрдам сўраган холда дунё ва охиратига фойда олиб келадиган ишларни учидан тутишга буюрдилар. Сўнгра икки дунёга фойда олиб келадиган нарсалардан ожизлик дангасалик ва сусткашлик қилишдан қайтардилар. Мўмин Аллоҳдан ёрдам сўраб яхшиликни талаб қилиб сабабларни бажариб, тиришгач, барча ишинт Аллоҳ таолога топширсин ва билсин-ки у учун Аллоҳнинг танлови яхшироқдир. Шундан кейин унга мусибат етса: «агар мен фалон чорани кўрганимда бундай мусибат тушмас эди», демасин. Зеро «Агар, агар …» дейиш тақдирга норози бўлиш, ўтиб кетган нарсага афсус чекиш каби шайтоннинг ишларига йўл очади. Лекин таслим ва рози бўлган ҳолида «Аллоҳнинг тақдирида битиб қўйилган иш содир бўлди, У Зот Ўзи хоҳлаган нарсани амалга оширди», десин. Нима рўй берган бўлса, Аллоҳ хоҳлагандай бўлибди. Албатта, У Зот хоҳлаганини қилади, тақдирини рад этувчи ва ҳукмини кечиктирувчи йўқдир.

فوائد الحديث

Инсонлар иймон тафовутли.

Амални қуч-қувват билан бажариш мустаҳаб. Чунки заифлик билан қилинган амалдан қувват билан қилинган амалдан кўпроқ фоида бор.

Инсон ўзига манфаат олиб келадиган нарсага харис ва бефойда нарсаларни тарк қилиш лозим.

Мўмин барча ишларида ўзига эмас Аллоҳга суяниши лозим.

Тақдир собитдир ва у яхшилик учун ҳаракат қилишга тескари эмас.

Мусибат тушган вақтда ғазабланиб «агар» дейиш ҳамда тақдирга қарши чиқиш ҳаром.

التصنيفات

Қазо ва қадарша оид масалалар, Қалб амаллари