ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰੇ ਅਤੇ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਹੋਣਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਖਲਾਕ ਸਭ…

ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰੇ ਅਤੇ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਹੋਣਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਖਲਾਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੋਣਗੇ।

ਜਾਬਿਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰੇ ਅਤੇ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਹੋਣਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਖਲਾਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੋਣਗੇ। ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਨਾਪਸੰਦ ਅਤੇ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਹੋਣਗੇ ਜੋ ਬੇਤੋਕੀ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਮੂੰਹ ਫਾੜ ਕੇ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਲਫ਼ਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ।"ਸਹਾਬਿਆਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਯਾ ਰਸੂਲਅੱਲਾਹ ﷺ! ਅਸੀਂ ਬੇਤੋਕੀ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਫਾੜ ਕੇ ਬੋਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਾਣ ਲਿਆ, ਪਰ ਇਹ ਲਫ਼ਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੌਣ ਹਨ?" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਤਕਬੁਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ।"

[صحيح] [رواه الترمذي]

الشرح

ਨਬੀ ਅਕਰਮ ﷺ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਦੁਨਿਆ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਜੋ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਉਹ ਚੰਗੇ ਅਖਲਾਕ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਜੋ ਦੁਨਿਆ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਨਾਪਸੰਦ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਉਹ ਮਾੜੇ ਅਖਲਾਕ ਵਾਲੇ ਹਨ।(ਥਰਥਾਰੂਨ) ਉਹ ਹਨ ਜੋ ਤਕੱਲੁਫ਼ ਨਾਲ ਅਤੇ ਹੱਕ ਤੋਂ ਹੱਟ ਕੇ ਬਹੁਤ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। (ਮੁਤਸ਼ੱਦਿਕੂਨ) ਉਹ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਬੋਲ ਨੂੰ ਫੁਲਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਫ਼ਾਸ਼ਿਹ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਬਿਨਾ ਸੰਭਾਲ ਦੇ। (ਮੁਤਫੈਹਿਕੂਨ) ਬਾਰੇ ਜਦੋਂ ਸਹਾਬਿਆਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਯਾ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ! ਅਸੀਂ ਥਰਥਾਰੂਨ ਅਤੇ ਮੁਤਸ਼ੱਦਿਕੂਨ ਨੂੰ ਤਾਂ ਜਾਣ ਲਿਆ, ਪਰ ਮੁਤਫੈਹਿਕੂਨ ਕੌਣ ਹਨ?"ਤਾਂ ਆਪ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਤਕਬੁਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਣ ਵਾਲੇ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਬੋਲ ਵਿੱਚ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਫਾੜ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।"

فوائد الحديث

ਚੰਗਾ ਅਖਲਾਕ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਦੀ ਮੁਹੱਬਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਣਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਾੜਾ ਅਖਲਾਕ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।

ਚੰਗਾ ਅਖਲਾਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਮੁਹੱਬਤ ਦੇ ਕਾਰਣਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਾੜਾ ਅਖਲਾਕ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।

ਚੰਗੇ ਅਖਲਾਕ, ਨਿਮਰਤਾ, ਨਰਮੀ ਅਤੇ ਬੇਤਕੱਲੁਫ਼ੀ ਦੀ ਤਾਕੀਦ।

ਬੇਸੁਧ ਬੋਲਣ, ਤਕਬੁਰ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਦਿਖਾਉਣ ਅਤੇ ਤਕੱਲੁਫ਼ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਚੇਤਾਵਨੀ।

التصنيفات

Praiseworthy Morals