أذْهِبِ البَأسَ، وَاشْفِ أنْتَ الشَّافِي، لا شِفَاءَ إِلا شِفاؤُكَ، شِفَاءً لا يُغَادِرُ سَقماً»: «بار الها، ای پروردگار مردم، بيماری اش را برطرف کن و چنان بهبودی…

أذْهِبِ البَأسَ، وَاشْفِ أنْتَ الشَّافِي، لا شِفَاءَ إِلا شِفاؤُكَ، شِفَاءً لا يُغَادِرُ سَقماً»: «بار الها، ای پروردگار مردم، بيماری اش را برطرف کن و چنان بهبودی و شفايی عنايت فرما كه هيچ بيماری باقی نگذارد. چون شفادهنده تویی و هيچ شفايی جز شفای تو وجود ندارد

از مادر مؤمنان عایشه رضی الله عنها روایت است که فرمود: چون رسول الله صلی الله علیه وسلم به عیادت بیمار می رفت، به او دعا می کرد و می فرمود: «أذْهِبِ البَأسَ، وَاشْفِ أنْتَ الشَّافِي، لا شِفَاءَ إِلا شِفاؤُكَ، شِفَاءً لا يُغَادِرُ سَقماً»: «بار الها، ای پروردگار مردم، بيماری اش را برطرف کن و چنان بهبودی و شفايی عنايت فرما كه هيچ بيماری باقی نگذارد. چون شفادهنده تویی و هيچ شفايی جز شفای تو وجود ندارد».

[صحیح] [متفق علیه]

الشرح

چون رسول الله صلی الله علیه وسلم به عیادت بیمار می رفت، به او دعا می کرد و می فرمود: الهی، (دور ) و محو کن (بیماری) و شدت مرض را برطرف کن، (پروردگار مردم) و خالق و پرورش دهنده آنها، (و شفا بده) این بیمار را (تو) منزهی تو (شفا دهنده یی)، و به نام شفای تو (هیچ شفای) برای بیمار (جز شفای تو) و سلامتی تو توسل می جویم، (شفای) برای بیمار حاصل نمی شود (مگر شفا و عافیت مطلق تو) که از آن بیماری دیگر نمی تواند بگذرد.

فوائد الحديث

شفا دهنده الله متعال است، و طبیب و دوا اسبابی هستند که جز به اذن الله نمی توانند سود و زیانی برسانند.

عیادت مریض از حقوق بیان مسلمانان است، و در میان خانواده سزاوارتر است.

تشویق به این دعای مبارک و مأثور برای کسی که به عیادت بیمار می رود.

یکی از رهنمودهای پیامبر صلی الله علیه وسلم، درمان توسط رقیۀ شرعی از طریق قرآن و دعای نیک است، و هرگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم بیمار می شد خود را رقیه (دَم) می کرد، و برای کسانی که از خانواده و دیگران شکایت می کردند آنان را رقیه می کرد.

ابن حجر می گوید: دعا برای شفای بیمار دارای اشکال شده، با آنچه که بیماری کفارۀ برای گناهان می شود، چنانکه در احادیث آمده است.

پاسخ: دعاء عبادت است، و منافاتی با ثواب و کفاره ندارد؛ زیرا با آغاز بیماری و با صبر بر آن به دست می‌آیند، و دعا کننده بین دو حسنه قرار می‌گیرد: یا مقصودش حاصل می شود، و یا با جلب منفعت یا دفع ضرر آن را جبران می‌کند، و هر یک آنها از لطف الله متعال است.

التصنيفات

رقیۀ شرعی, آداب عیادت بیمار