فوائد الحديث

হাদীছটোত নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ যুগত আদায় কৰা ফিতৰাৰ পৰিমাণ সম্পৰ্কে বৰ্ণনা দিয়া হৈছে যে, সেই সময়ত এক ছা পৰিমাণ খাদ্য দ্ৰৱ্য ফিতৰা দিয়া হৈছিল। যদিও মূল্য আৰু উপাদান বেলেগ বেলেগ আছিল।

মানুহৰ প্ৰতিটো খাদ্য দ্ৰৱ্যৰে ফিতৰা আদায় দিয়া বৈধ। যদিও ইয়াত চাৰি ধৰণৰ খাদ্যৰ কথা উল্লেখ আছে। কিয়নো এইবোৰ আছিল নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ যুগত সাধাৰণতে উপলব্ধ থকা খাদ্য।

খাদ্য দ্ৰৱ্যৰ বাহিৰে টকা-পইচা তথা মুদ্ৰাৰ জৰিয়তে ফিতৰা আদায় কৰা বৈধ নহয়।

ইমাম নাৱাৱীয়ে মুছলিমৰ ব্যাখ্যা গ্ৰন্থত কৈছেঃ যদি চাহাবাসকলৰ মাজত কোনো বিষয়ত মতভেদ পোৱা যায়, তেন্তে এজনৰ কথাক আনজনৰ ওপৰত প্ৰাধান্য দিয়াটো ঠিক নহয়। এনে ক্ষেত্ৰত আমি বেলেগ কোনো প্ৰমাণৰ ফালে উভতিব লাগে। যিহেতু হাদীছৰ প্ৰকাশ্য অৰ্থ আৰু কিয়াছ দুয়োটাই এই বিষয়ত একমত যে, ঘেঁহু আৰু অন্যান্য খাদ্য দ্ৰৱ্যত এক ছা পৰিমাণ হোৱাটো চৰ্ত, সেয়ে এইটোকে মানি লোৱা অনিবাৰ্য্য।

ইবনে হাজাৰ ৰাহিমাহুল্লাহে কৈছেঃ আবু ছাঈদৰ হাদীছৰ দ্বাৰা প্ৰমাণিত হয় যে, তেওঁ নবীৰ অনুসৰণৰ ক্ষেত্ৰত অত্যন্ত কঠোৰ আছিল আৰু ছুন্নতক মজবুতভাৱে ধাৰণ কৰিছিল। উপযুক্ত প্ৰমাণৰ উপস্থিতিৰ কাৰণে তেওঁ ইজতিহাদ গ্ৰহণ কৰা নাছিল। পক্ষান্তৰে মুআৱিয়াৰ উপদেশ আৰু মানুহে দিয়া সন্মতিয়ে প্ৰমাণ কৰে যে, ইজতিহাদ কৰা বৈধ। লগতে এইটো হৈছে প্ৰশংসনীয়। কিন্তু যদি প্ৰমাণ উপস্থিত থাকে তেনে ক্ষেত্ৰত ইজতিহাদ কৰাটো হৈছে ভুল তথা অনুচিত।