الشرح

برخی از فقرای صحابه، نزد پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم از حال و فقر خود شکایت کردند؛ از اینکه نمی‌توانند با مال صدقه بدهند تا همان پاداش‌های بزرگ را به دست آورند که برادران ثروتمندشان به آن می‌رسند و نمی‌توانند همانند آن‌ها کارهای خیر انجام دهند؛ زیرا آن‌ها (ثروتمندان) همان‌گونه که ما نماز می‌خوانیم و روزه می‌گیریم، آن‌ها هم نماز می‌خوانند و روزه می‌گیرند، اما آن‌ها از اموال اضافی‌شان صدقه می‌دهند، در حالی که ما صدقه نمی‌دهیم. پس پیامبر صلی الله علیه و سلم آنان را به صدقاتی که بر آن توانایی داشتند، راهنمایی کردند و فرمودند: آیا خداوند برای شما چیزی قرار نداده است که با آن برای خودتان صدقه دهید؟! پس همانا گفتنِ «سبحان الله» برای شما پاداش صدقه دارد، و همچنین گفتنِ «الله اکبر» صدقه است، و گفتنِ «الحمدلله» صدقه است، و گفتنِ «لا اله الا الله» صدقه است، و «امر به معروف» صدقه است، و «نهی از منکر» صدقه است، بلکه در نزدیکیِ هر یک از شما با همسرش نیز صدقه‌ای است. پس آنان شگفت‌زده شدند و گفتند: ای رسول خدا، آیا یکی از ما شهوتش را برآورده می‌سازد و برایش در آن پاداشی است؟! فرمودند: به من بگویید اگر آن را در راه حرام مانند زنا یا غیر آن قرار می‌داد، آیا برایش گناهی نبود؟ پس همان‌گونه، هرگاه آن را در راه حلال قرار دهد، برایش پاداش خواهد بود.