إعدادات العرض
((حهسویدییێ ب ئێكودوو نهبهن، ئێكودوو نهخاپینن، كهربێ ژ ئێك و دوو ڕانهكهن، پشتا خۆ نهدهنه ئێكودوو، هندهك ژ ههوه فرۆتنێ ل سهر فرۆتنا هندهكێن…
((حهسویدییێ ب ئێكودوو نهبهن، ئێكودوو نهخاپینن، كهربێ ژ ئێك و دوو ڕانهكهن، پشتا خۆ نهدهنه ئێكودوو، هندهك ژ ههوه فرۆتنێ ل سهر فرۆتنا هندهكێن دیڕا نهكهن، ببنه عهبدێن خودێ و برایێن ئێك
ژ ئهبو هورهیرهی (خودێ ژێ ڕازی بیت) گۆت: پێغهمبهرێ خودێ (صهلات و سهلامێن خودێ ل سهر بن) گۆت: ((حهسویدییێ ب ئێكودوو نهبهن، ئێكودوو نهخاپینن، كهربێ ژ ئێك و دوو ڕانهكهن، پشتا خۆ نهدهنه ئێكودوو، هندهك ژ ههوه فرۆتنێ ل سهر فرۆتنا هندهكێن دیڕا نهكهن، ببنه عهبدێن خودێ و برایێن ئێك، موسلمان برایێ موسلمانییه، نه زۆڕدارییێ لێ دكهت، نه پشتا وی بهرددهت و وی شهرمزار دكهت، و نه وی كێم دكهت، تهقوا یا د ڤێرێدا)) سێ جاران ئاماژه كره سینگێ خۆ ((ئهو خرابی ب تنێ تێرا مرۆڤی ههیه كو مرۆڤ برایێ خۆ یێ موسلمان كێم بكهت، موسلمان ههمی ل موسلمانی یێ حهرامه، خوینا وی و مالێ وی و نامویسا وی)).
الترجمة
العربية বাংলা Bosanski English Español Français Bahasa Indonesia Русский Tagalog Türkçe اردو 中文 हिन्दी ئۇيغۇرچە Hausa Kurdî Português සිංහල Tiếng Việt অসমীয়া Kiswahili Nederlands ગુજરાતી Magyar ქართული Română ไทย తెలుగు मराठी ਪੰਜਾਬੀ دری አማርኛ Malagasy پښتو ភាសាខ្មែរ ಕನ್ನಡ Lietuvių Македонски O‘zbek Moore Українська Azərbaycan فارسی Wolof Kinyarwanda Čeština Српски Shqip тоҷикӣ Кыргызча தமிழ் ms नेपाली മലയാളം Deutschالشرح
پێغهمبهری (صهلات و سهلامێن خودێ ل سهر بن) شیرهت ل موسلمانی كر د گهل برایێ خۆ یێ موسلمان یێ باش بیت، و هندهك ژ وان تشتێن ل سهر وی د فهر ژی بۆ دیار كرن، د گهل هندهك تۆڕه و ئادابان و تشتێن وهكی وان، ژ ڤانه ژی: شیرهتا ئێكێ: حهسویدییێ ب ئێكودوو نهبهن، وهسا كو هندهك ژ ههوه هیڤییا هندێ بكهن ئهو قهنجی و نیعمهتا ل سهر هندهك كهسێن ههی نهمینیت. شیرهتا دووێ: نهجشێ و فێلبازییێ ل ئێكودوو نهكهن، ب وێ چهندێ كو مرۆڤ بچیت بهایێ تشتی گران بكهت و وی نهڤێت وی تشتی بكڕیت، بهلكی دڤێت ئهو كهسێ دێ فرۆشیت بۆ خۆ مفای ببینیت یان دڤێت زیانێ بگههینیته وی كهسێ دێ كڕیت. شیرهتا سێیێ: كهربێ ل دژی ئێكودوو ڕانهكهن، كهرب ژی ئهڤهیه دهمێ مرۆڤی بڤێت زیان بگههیته ئێكێ دی و ئهو دژی ڤیان و حهزژێكرنێیه، ئهو نهبیت ئهگهر ئهڤ كهربڤهبوونە بۆ خودێ بیت، هنگی ئهڤا ههنێ واجبه و پێدڤییه ههبیت. شیرهتا چارێ: پشتا خۆ نهدهنه ئێك، وهسا كو ههر ئێك ژ ههوه پشتا خۆ بدهته برایێ خۆ و وی بهێلیت و تهركا وی بكهت. شیرهتا پێنجێ: بلا هندهك ژ ههوه كڕین و فرۆتنێ ل سهر كڕین و فرۆتنا هندهكێن دی نهكهن، ب وێ چهندێ كو مرۆڤ بێژیته وی كهسێ تشتهكی دكڕیت: من ژی وهكی وی یێ كڕی بهلێ ئهرزانتر یان باشتر و ب ههمان بها. پاشی پێغهمبهری (صهلات و سهلامێن خودێ ل سهر بن) شیرهتهكا كۆمكهر كر و گۆت: وهكی برایان بن، ب هێلانا وان پاشڤهبرنێن بهحس ژێ هاتییه كرن و ب ڤیان و حهزژێكرن و دلپێڤهبوون و نەرمی و هاریكارییا ل سەر باشییێ، د گهل پاقژكرنا دلی و شیرهتكرنێ ل ئێك د ههر ڕهوشهكا ههبیت. ژ وان تشتێن ڤێ براینییێ ل سهر مرۆڤی فهر دكهت: چێنابیت مرۆڤ زۆڕدارییێ ل برایێ خۆ بكهت و دهستدرێژییێ بكهته سهر. چێنابیت دهمێ مرۆڤ دبینیت زۆڕداری یا ل برایێ وی یێ موسلمان دهێته كرن؛ وی بهێلیت و پشتا وی بهردهت ل جههكی كو ئهو دشیا وی سهربێخیت و ڤێ زۆڕدارییێ ژ سهر وی ڕاكهت. چێنابیت مرۆڤ برایێ خۆ یێ موسلمان كێم بكهت و ب چاڤێ كێماسی و ب كێم دیتنێ بهرێ خۆ بدهتێ، ئهڤ بهرێخۆدانه ژی ژ ئهگهرێ خۆمهزنكرنهكا دلی پهیدا دبیت. پاشی پێغهمبهری (صهلات و سهلامێن خودێ ل سهر بن) سێ جاران دیار كر كو تهقوا یا د دلیدا و جهێ وێ دله، و ههر كهسێ تێرا هندێ تهقوا د دلیدا ههبیت كو بخوازیته هندێ ئهڤ مرۆڤه ڕهوشتێ وی یێ جوان بیت و ژ خودێ بترسیت و ههست ب چاڤدێری و زێرهڤانییا وی بكهت؛ هنگی ئهو چ موسلمانان كێم ناكهت و ب ڕاستی كێمكرنا وی بۆ برایێ وی یێ موسلمان تێرا وی ههیه سالۆخهتێن خرابییێ و ڕهوشتێن كێم ل دهڤ ههبن، ئهڤه ژی چونكی نیشانه ل سهر هندێ خۆمهزنكرنهك یا د دلێ ویدا. پاشی پێغهمبهری (صهلات و سهلامێن خودێ ل سهر بن) پشتڕاستی ل یا بووری كر و دیار كر كو موسلمان ب ههمیڤه یێ ل سهر موسلمانی حهرامه: خوینا وی یا ل سهر مرۆڤی حهرامه و چێنابیت ب كوشتنێ یان برینداركرنێ یان لێدانێ یان ههر شێوهیهكێ دی یێ ههبیت دهستدرێژییێ بكهته سهر، كا چاوا مالێ وی ژی یێ ل سهر مرۆڤی حهرامه و نابیت مرۆڤ بێی حهق ڤی مالی ببهت، دیسان نامویسا وی ژی یا حهرامه و چێنابیت مرۆڤ بهحسێ نامویس و كهرامهتا وی یان یا كهسوكارێن وی بكهت.فوائد الحديث
فهرمانكرن ب ههر تشتهكێ براینییا دینی ل سهر مرۆڤی پێدڤی دكهت و پاشڤهبرن ژ ههر تشتهكێ دژی ڤێ براینییێ بیت ژ گۆتن و كریاران.
سهروكانی و هێزا تهقوایێ ئهوه یا د دلیدا ههی ژ نیاسینا خودێ و ترسا ژ وی و ههستكرنا ب چاڤدرێرییا وی، ئهڤ تهقوایه ژی چهندین كارێن باش ژێ پهیدا دبن.
لادانا دیار و ب سهرڤه نیشانه ل سهر لاوازییا تهقوایێ د دلیدا.
پاشڤهبرن ژ نهخۆشی گههاندنێ ب موسلمانی ب چ ڕهنگێ ههبیت، چ ب گۆتنهكێ بیت یان ب كریارهكێ بیت.
ژ حهسویدییێ نینه مرۆڤ حهز بكهت و هیڤییان بخوازیت كو مرۆڤی ژی وهكی فلان كهسی ههبیت، ئهگهر هیڤیخواستنا نهمانا وێ قهنجی و نیعمهتێ ل سهر یێ دی د گهلدا نهبیت، ئهڤا ههنێ ژی دبێژنێ (غبطة)، ئهو تشتهكێ دروسته و دبیته هاریكار بۆ مرۆڤی ل سهر ههڤڕكیكرن و بهریكانێ ل سهر كارێن باش و خێرێ.
مرۆڤ ب سرۆشتێ خۆ حهز ژ هندێ ناكهت ئێكێ دی ژ وی باشتر بیت و پتر باشی ل دهڤ ههبن، ڤێجا ئهگهر ڤیا ئهڤ باشییه ل سهر كهسێ دی نهمینن؛ ئاها ئهو حهسویدییا نهباشه، بهلێ ئهگهر ڤیا ههڤڕكییێ د گهل كهسێ دی بكهت و ئهوان باشییان ل دهڤ خۆ ژی پهیدا بكهت؛ هنگی ئهڤه (غبطة)ـیه و تشتهكێ دروسته.
ئهو ئێك ناچیته د بن بابهتێ كڕین و فرۆتنێ ل سهر كڕین و فرۆتنا برایێ موسلمان كو مرۆڤ بۆ بكڕی دیار بكهت كو حیله و فێلبازییهكا ئاشكهرا یا ل وی هاتییه كرن، ئهڤا ههنێ ژ وان تشتانه یێن شیرهتكرنا بۆ موسلمانی ل سهر مرۆڤی فهر دكهت و دڤێت مرۆڤ پێ ڕابیت، ب مهرجهكی ئنیهتا مرۆڤی شیرهتكرن بیت ل برایێ وی یێ بكڕ، نهكو زیانگههاندن بیت ب فرۆشیاری، و كار ههمی ل دویڤ ئنیهتانه.
ئهو ئێك ناچیته د بن بابهتێ كڕین و فرۆتنێ ل سهر كڕین و فرۆتنا برایێ موسلمان ئهگهر هێشتا بكڕ و فرۆشیار ڕازی نهبووینه و ل سهر بهایهكێ دیار نهگههشتینه ڕێككهڤتنهكێ و بها دیار نهكربیت.
كهربڤهبوونا بۆ خودێ ناچیته د بن وێ كهربڤهبوونێدا یا د فهرموودهیێدا پاشڤهبرن ژێ هاتییه كرن، بهلكی كهربڤهبوونا بۆ خودێ كارهكێ فهر و پێدڤییه و ئهو ژ بلندترین و گرانترین پلهیێن باوهرییێیه.
