خواى گەورە لە ئومەتەکەم خۆش بووە لە شتێک کە لە دەروونی خۆیاندا دەیڵێنەوە؛ ئەگەر کردەوەى پێنەکەن یان نەیڵێن

خواى گەورە لە ئومەتەکەم خۆش بووە لە شتێک کە لە دەروونی خۆیاندا دەیڵێنەوە؛ ئەگەر کردەوەى پێنەکەن یان نەیڵێن

لە ئەبی هوڕەیڕەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «خواى گەورە لە ئومەتەکەم خۆش بووە لە شتێک کە لە دەروونی خۆیاندا دەیڵێنەوە؛ ئەگەر کردەوەى پێنەکەن یان نەیڵێن».

[صەحیحە] [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری]

الشرح

پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- پێمان ڕادەگەیەنێت كە مسوڵمان لێپرسینەوەی لێناكرێت بەهۆی قسەی نێو دەروونی ئەگەر بە زمانی دەری نەبڕێت وكردەوەی پێنەكات، خوای گەورە ئەم ناڕەحەتیەی لەسەرمان لاداوە ولێمان خۆشبووە لەسەر ئەم قسانە، ولێپرسینەوە ناكات لە ئومەتی موحەمەد -صلى اللە علیە وسلم- بەهۆی ئەو قسانەی دێت بە مێشك ودەروونیاندا بەبێ ئەوەی مەیلیان بۆی هەبێت وجێگیر بێت لەلایان؛ بەڵام ئەگەر جێگیر بوون لە دڵدا وەكو خۆبەگەورەزانین وشانازی وفیز زلی ودووڕوویی یان بە ئەندامەكانی كردەوە بەم قسانە بكات یان دەریان ببڕێت ؛ ئەوا لێپرسینەوەی لێدەكرێت سەبارەتیان.

فوائد الحديث

خواى گەورە -سبحانه وتعالى- لە مرۆڤ خۆش دەبێت سەبارەت بە ئەو بیر وخەیاڵانەى دێت بەسەر نەفسیدا ولە بیری خۆیدا دەیڵێتەوە یان بەسەر دڵیدا تێپەڕ دەبێت؛ بەمەرجێک نەیڵێت وکردەوەى پێنەکات.

ئەگەر مرۆڤ تەنها بیر لە تەڵاق بکاتەوە وبەسەر دڵیدا بێت، بەڵام نەیڵێت ونەینووسێت، ئەوا ئەمە تەنها قسەی نەفسە وبیرکردنەوەیە وبە تەڵاقدان دانانرێت.

مرۆڤ لێپرسینەوەی لێناكرێت بەهۆی قسە وبیركردنەوەی نەفسی بەمەرجێك لە دەروونیدا جێگیر نەبێت وقسە وكردەوەی پێنەكات.

گەورەیی ڕێزداری ئومەتی موحەمەد -صلى اللە علیە وسلم- ئاماژە بۆی لێرەدا ئەوەیە كە لێپرسینەوەیان لێناكرێت بەهۆی قسە وبیركردنەوەی نەفسیان بە پێچەوانەی ئومەتەكانی پێش ئێمە.

التصنيفات

دەستەواژەکانی تەڵاقدان