ਉਸ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਆਖ: ਤੂੰ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜੰਨਤੀ ਹੈਂ।

ਉਸ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਆਖ: ਤੂੰ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜੰਨਤੀ ਹੈਂ।

ਅਨਸ ਬਿਨ ਮਾਲਿਕ ਰਜ਼ੀ ਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ: ਅਨਸ ਬਿਨ ਮਾਲਿਕ ਰਜਿਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਸਾਬਿਤ ਬਿਨ ਕੈਸ ਨੂੰ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਪੁੱਛਿਆ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਆਖਿਆ: "ਯਾ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ! ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਲਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।" ਉਹ ਸਾਬਿਤ ਕੋਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਝੁਕਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਤੇਰਾ ਕੀ ਹਾਲ ਹੈ؟"ਸਾਬਿਤ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਮੈਂ ਬੁਰੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਅਮਲ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮੈਂ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਾਂ।"ਉਹ ਆਦਮੀ ਵਾਪਸ ਨਬੀ ﷺ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਦੱਸਿਆ।ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਦੇ ਕੇ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਫਰਮਾਇਆ: «"ਉਸ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਆਖ: ਤੂੰ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜੰਨਤੀ ਹੈਂ।"

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਸਾਬਿਤ ਬਿਨ ਕੈਸ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅੰਹੁ ਨੂੰ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਆਖਿਆ: “ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੱਸਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕਿਉਂ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਹੈ।” ਉਹ ਉਸ ਕੋਲ ਗਿਆ ਤਾਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਸਾਬਿਤ ਘਰ ਵਿਚ ਚੁੱਪ ਚਾਪ, ਅਫ਼ਸੁਰਦਾ ਅਤੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਬੈਠਾ ਸੀ।ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: “ਤੇਰਾ ਕੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ؟” ਸਾਬਿਤ ਨੇ ਆਖਿਆ: “ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੁਰੇ ਹਾਲ ਦਾ ਡਰ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਇਹ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਮਲਾਂ ਦੇ ਨਾਸ ਹੋਣ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਹੋਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।” ਫਿਰ ਉਹ ਆਦਮੀ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਕੋਲ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰਾ ਮਾਮਲਾ ਦੱਸਿਆ। ਤਾਂ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਥਾਬਤ ਕੋਲ ਵਾਪਸ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਖ਼ੁਸ਼ਖਬਰੀ ਦੇਵੇ ਕਿ ਉਹ ਦੋਜ਼ਖੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਜੰਨਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਚੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਦਾ ਖਤੀਬ (ਵਾਜ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਾ) ਅਤੇ ਅਨਸਾਰਾਂ ਦਾ ਭੀ ਖਤੀਬ ਸੀ।

فوائد الحديث

ਸਾਬਿਤ ਬਿਨ ਕੈਸ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨ੍ਹੁ ਦੀ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਦਾ ਬਿਆਨ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਉਹ ਜੰਨਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ।

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਦੇ ਸਹਾਬਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਵੇ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੈਰੀਅਤ ਦੀ ਪੂਛਗਿੱਛ ਕਰਨ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ।

ਸਹਾਬਾ ਕਰਾਮ ਰਜੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮ ਦੀ ਅਲਲਾਹ ਤੋਂ ਡਰ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੇਕ ਅਮਲਾਂ ਦੇ ਖ਼ਾਰਜ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਡਰ ਨਾਲ ਡਰਨਾ।

ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ﷺ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਦਬ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਫਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਸੁਣਦੇ ਵਕਤ ਆਵਾਜ਼ ਨੀਵੀਂ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

التصنيفات

Merit of the Companions