فوائد الحديث

هشدار از گرفتن حقوق دیگران، و حرص ورزی به ادای آن به صاحبانش هرچند اندک باشد، و این که فیصلۀ اشتباه حاکم به انسان اباحت نمی بخشد آنچه که از او نیست.

نووی می گوید: شدت تحریم حقوق مسلمانان، و این که میان حق اندک و زیاد فرقی نیست؛ بنابر قول او صلی الله علیه وسلم: "وإن قضيبًا من أراك"، «اگرچه چوبِ مسواکی باشد».

نووی می‌گوید: این مجازات برای کسی است که حق مسلمانی را گرفته باشد و قبل از توبه بمیرد، اما کسی که توبه نموده و از کارکرد خود ابراز پشیمانی نماید و حق را به صاحبش برگرداند و از او طلب حلالیت کند و عزم نماید که به این کار بر نمی گردد، گناه از او ساقط می شود.

قاضی می گوید: علت ویژه نموده مسلمان این است که آنان مخاطب و عموم تعامل کننده گان در شریعت هستند، این طور نیست که غیر مسلمان با آنان متفاوت هستند، بلکه حکم حقوق غیر مسلمان همان حکم حقوق مسلمان است.

نووی می گوید: دروغ، خبر دهی از چیزیست که خلاف آنچه که هست باشد، خواه از روی قصد باشد خواه از روی اشتباه، خواه خبر از گذشته باشد و یا از آینده.