لا تَسُبُّوا الرِّيحَ، فَإِذَا رَأَيْتُمْ مَا تَكْرَهُونَ، فَقُولُوا: اللَّهُمَّ إنَّا نَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرِ هذِهِ الرِّيحِ، وَخَيْرِ مَا فِيهَا، وخَيْرِ مَا…

لا تَسُبُّوا الرِّيحَ، فَإِذَا رَأَيْتُمْ مَا تَكْرَهُونَ، فَقُولُوا: اللَّهُمَّ إنَّا نَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرِ هذِهِ الرِّيحِ، وَخَيْرِ مَا فِيهَا، وخَيْرِ مَا أُمِرَتْ بِهِ؛ وَنَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ هذِهِ الرِّيحِ، وَشَرِّ مَا فِيهَا، وَشَرِّ مَا أُمِرَتْ بِهِ». «به باد دشنام ندهيد، و هرگاه بادی را ديدید که نمی پسنديد، بگوييد: يا الله، خيرِ اين باد و نيز خيرِ آنچه در آن است و خير و منفعتی را که به آن مأمور شده، از تو درخواست می کنیم، و از شرّ اين باد و شرّ آنچه در آن است و نيز از شرّی که به آن مأمور شده، به تو پناه می بریم

از اُبی بن کعب رضی الله عنه روایت است که گفت: رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمودند: «لا تَسُبُّوا الرِّيحَ، فَإِذَا رَأَيْتُمْ مَا تَكْرَهُونَ، فَقُولُوا: اللَّهُمَّ إنَّا نَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرِ هذِهِ الرِّيحِ، وَخَيْرِ مَا فِيهَا، وخَيْرِ مَا أُمِرَتْ بِهِ؛ وَنَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ هذِهِ الرِّيحِ، وَشَرِّ مَا فِيهَا، وَشَرِّ مَا أُمِرَتْ بِهِ». «به باد دشنام ندهيد، و هرگاه بادی را ديدید که نمی پسنديد، بگوييد: يا الله، خيرِ اين باد و نيز خيرِ آنچه در آن است و خير و منفعتی را که به آن مأمور شده، از تو درخواست می کنیم، و از شرّ اين باد و شرّ آنچه در آن است و نيز از شرّی که به آن مأمور شده، به تو پناه می بریم».

[صحیح] [ترمذی روایت کرده]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم از دشنام دادن باد نهی می کند، چون باد مخلوق مامور از جانب الله می باشد؛ و رحمت و عذاب را با خود می آورد، و دشنام دادن و بد و بیراه گفتن به آن، درواقع دشنام به الله متعال، و نارضایتی از قضا و قدر الهی می باشد، سپس رسول الله صلی الله علیه وسلم به بازگشت و توجه به سوی خالقِ باد راهنمایی می کند، اینکه از الله متعال خیر آن خواسته شود و خیر آنچه که در آن است و خیر آنچه که بسبب آن فرستاده شده مانند باریدن باران و انتقال لقاح وغیره، و از شر آن به الله متعال پناه برده شود و از شر آنچه که در آن است و آنچه که بسبب آن فرستاده شده مانند نابودی نبات و درخت و هلاک حیوان و تخریب خانه ها وغیره، و خواست این موارد عین بندگی برای الله متعال می باشد.

فوائد الحديث

نهی از دشنام دادن باد؛ چون باد مخلوق مامور از جانب الله می باشد، پس دشنام دادن و بد و بیراه گفتن به آن، در واقع دشنام به الله متعال و مدبر آن است، که آن نقص در توحید است.

رجوع به الله متعال و پناه بردن به او از شر آنچه که آفریده است.

باد به خیر و به شر مامور می باشد.

ابن باز می گوید: دشنام دادن بر باد از جمله گناهان است؛ زیرا باد ماموریست که برای خیر و شر فرستاه می شود، پس دشنام دادن به آن جواز ندارد، و نباید گفته شود: الله باد را لعنت کند، ویا الله باد را بکشد، و یا الله در این باد برکت نیاندازد، و یا شبیه آن، بلکه مومن باید کاری کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم به آن رهنمایی فرموده است.

تحریم دشنام دادن به گرما و سرما و آفتاب و غبار وغیره مخلوق را که الله متعال خلق و تصریف نموده با تحریم دشنام به باد قیاس می شود.

التصنيفات

اذکار در امور پیش آمده