أَتَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ؟»، قَالُوا: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: «ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ

أَتَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ؟»، قَالُوا: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: «ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ

له ابو هریره رضي الله عنه څخه روایت دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «أَتَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ؟»، قَالُوا: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: «ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ»، قِيلَ: أَفَرَأَيْتَ إِنْ كَانَ فِي أَخِي مَا أَقُولُ؟ قَالَ: «إِنْ كَانَ فِيهِ مَا تَقُولُ فَقَدِ اغْتَبْتَهُ، وَإِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ». «آيا تاسو پوهېږئ چې غيبت څه ته وايي؟ هغو وويل: الله جل جلاله او رسول یې ښه پوهیږي، ویې فرمایل: " په هغه څه سره دې د (مسلمان) ورور یادول چې هغه یې نه خوښوي." وویل شو: پدې اړه خبر راکړه چې: که چېرته زما په ( مسلمان ) ورور کې هغه څه وي چې زه وایم؟ ویې فرمایل: "که چېرته هغه څه پکې وي چې ته یې وایې نو غیبت دې وکړ او که چېرته پکې نه وي نو تور ( تهمت ) دې پرې پورې کړ».

[صحيح] [مسلم روايت کړی دی]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم د حرام غیبت حقیقت بیانوي، چې هغه پسې شا د مسلمان یادول دي په هغه څه سره چې هغه یې نه خوښوي، برابره خبره ده که ځاني صفتونه وي او یا اخلاقي لکه: وړوند، دوکه باز، دروغجن او داسې نور ناوړه صفتونه، اګر که دا صفت پکې موجود هم وي. او که چېرته پکې هغه صفت نه و، نو دا له غیبت نه هم سخته ( ګناه ) ده چې هغه تور پورې کول دي، یعنې په یو چا د یو کار دروغ ویل چې په هغه کې نه وي.

فوائد الحديث

د رسول الله صلی الله علیه وسلم د ښوونې ښایسته میتود چې مسئلې د پوښتنې په بڼه وړاندې کوي.

له پيغمبر صلی الله علیه وسلم سره د صحابه کرامو ښایسته ادب؛ کله چې هغوی وویل: الله او رسول یې ښه پوهیږي.

د ناپوهۍ پر مهال د پوښتل شوي دا وینا چې: الله ښه پوهیږي.

د حقونو په ساتلو او ورورګلوۍ سره شریعت لره د ټولنې ساتنه.

غیبت حرام دی مګر د مصلحت لپاره په ځینو حالاتو کې لکه: د ظلم مخنیوی، چې مظلوم یو پياوړي انسان ته د ظلم په اړه یادونه وکړي چې حق ورته ترې واخلي، نو ورته ووایي: فلاني راسره ظلم کړی، یایې راسره داسې وکړل، او یا: د واده، شراکت او ګاونډیتوب په اړه د یو چا سره سلا مشوره کول او داسې نور.

التصنيفات

د خبرو کولو او چپ پاتې کیدلو ادبونه