فوائد الحديث

හීනයේ වර්ග: 1- දැහැමි හීනය, එය අල්ලාහ්ගෙන් වූ සැබෑ හා සතුට ගෙනදෙන හීනයකි. ඔහු එය දකිනු ඇත. එසේ නැතහොත් පෙන්වනු ලබනු ඇත. 2- තමන් කතා කළ දෑ, එනම් මිනිසා අවදිව සිටිය දී තමන් විසින් කතා කළ හා හිතපු දෑය. 3- ෂෙයිතාන් විසින් දුක දන්වන හා බිය ඇති කරන හීනය. ඒවා මිනිසුන් ශෝකයට පත් කරනු පිණිස ඔහු විසින් සිදු කරන ලද අර්බුද වෙති.

දැහැමි හීනය සම්බන්ධයෙන් මෙහි සඳහන් වී ඇති කරුණු තුනකි: ඒ සඳහා අල්ලාහ්ට ප්‍රශංසා කිරීම, ඒ ගැන සතුටු වීම හා ඒ ගැන කතා කිරීම ය. එය පවසා සිටිය යුත්තේ තමන් පිළිකුල් කරන අයට නොව ප්‍රිය කරන උදවියට ය.

සඳහන් වී ඇති පිළිකුල් සහගත හීනය සම්බන්ධයෙන් පිළිපැදිය යුතු විනයන් පහකි: ඉන් ඇතිවන හානියෙන් හා ෂෙයිතාන්ගේ හානියෙන් ආරක්ෂාව අල්ලාහ්ගෙන් පැතීම. නින්දෙන් බියවී අවදිවන මොහොතක තම වමතට තුන්වරක් කෙළ ගසන්නාක් මෙන් හැසිරීම. ඒ ගැන කිසිවකුට නොපැවසීම. ඔහු නැවත නිදා ගන්නට සිතුවේ නම් තමන් ඇළ වී සිටි පැත්ත මාරුකර නැවත නිදා ගැනීම. එවිට සැබැවින්ම එය ඔහුට හානියක් නොවනු ඇත.

ඉබ්නු හජර් තුමා මෙසේ පවසයි: මෙහි ඇති සියුම් හේතුව වනුයේ, සැබැවින්ම දැහමි හීනය ගැන ප්‍රිය නොකරන කෙනෙකු වෙත දන්වා සිටින විට, එක්කො ඊර්ෂ්‍යාවෙන් හෝ එක්කො ක්‍රෝධයෙන් හෝ ඔහු විසින් මොහුට ප්‍රිය නොකරන දැයක් විස්තර කරන්නට ඉඩ ඇති බැවිනි. ඇතැම් විට එවැනි ස්වරූපයක් හටගත හැකිය. එසේ නැතහොත් දුක හෝ ශෝඛය ඔහුට කල් ඇතිවම ගෙන දෙන්නට ඉඩ ඇත. මෙම හේතූන් මත ප්‍රිය නොකරන උදවියට මේවා ගැන පවසා සිටීම අත්හැර දමන මෙන් නියෝග කර ඇත.

ආශිර්වාදයක් ඇති වූ විටෙක හෝ ආශිර්වාදයක් අලුත් වූ විටෙක අල්ලාහ්ට ප්‍රශංසා කළ යුතු ය. එය එම ආශිර්වාද අඛණ්ඩව පැවතීමට හේතුවක් වනු ඇත.