ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖੇ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਵੇ, ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ…

ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖੇ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਵੇ, ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਅਦਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਉਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਦੱਸੇ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਉਹ ਕੋਈ ਐਸਾ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖੇ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਨਾਪਸੰਦ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਉਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਰ ਤੋਂ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਪਨਾਹ ਮੰਗੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਾ ਦੱਸੇ, ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ।

ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਸਈਦ ਖੁਦਰੀ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੂੰ ਇਹ ਫਰਮਾਉਂਦੇ ਸੁਣਿਆ: "ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖੇ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਵੇ, ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਅਦਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਉਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਦੱਸੇ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਉਹ ਕੋਈ ਐਸਾ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖੇ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਨਾਪਸੰਦ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਉਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਰ ਤੋਂ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਪਨਾਹ ਮੰਗੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਾ ਦੱਸੇ, ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ।"

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

ਨਬੀ ਅਕਰਮ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਇਤਿਲਾ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਨੇਕ ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਰੁਹਾਨੀ ਰੁਯਾ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਹਨੁਮਾਈ ਕੀਤੀ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਰੁਯਾ ਦੇ ਵੇਲੇ ਬੰਦਾ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਅਦਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਉਸ ਰੁਯਾ ਨੂੰ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖੇ ਜੋ ਨਾਪਸੰਦ ਅਤੇ ਉਦੇਾਸ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਪਨਾਹ ਮੰਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਾ ਦੱਸੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ। ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਪਸੰਦ ਰੁਯਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਰ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦਾ ਵਸੀਲਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।

فوائد الحديث

ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ ਵੰਡ (ਅਕਸਾਮ) ਇਹ ਹਨ:

**1- ਨੇਕ ਰੁਯਾ (ਰੁਯਾ ਸਾਲਿਹਾ):**

ਇਹ ਹਕੀਕਤ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲੋਂ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਹੋਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬੰਦਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵੇਖਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਉਸ ਬਾਰੇ ਦਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

**2- ਨਫਸ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ (ਹਦੀਸੁੱਨ ਨਫਸ):**

ਇਹ ਉਹ ਸੁਪਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਜਾਗਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਦਿਲ-ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸੋਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹੀ ਗੱਲਾਂ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

**3- ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਡਰਾਊ ਸੁਪਨੇ:**

ਇਹ ਸ਼ੈਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ, ਉਦਾਸ ਕਰਨ ਜਾਂ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਖੌਫ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਖਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਆਦਮ ਜ਼ਾਦ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋਵੇ।

ਨੇਕ ਸੁਪਨਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜੋ ਕੁਝ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਗੱਲਾਂ ਹਨ:

1. ਉਸ ਲਈ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰਨਾ।

2. ਉਸ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋਣਾ।

3. ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ, ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋਵੇ, ਨਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ।

ਨਾਪਸੰਦ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ ਅਦਬ ਬਾਰੇ ਜੋ ਕੁਝ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਪੰਜ ਗੱਲਾਂ ਹਨ:

1. ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਰ ਤੋਂ ਅਤੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਸ਼ਰ ਤੋਂ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਪਨਾਹ ਮੰਗਣਾ।

2. ਜਦੋਂ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਉਠੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ تھੂਕਣਾ।

3. ਨਾਪਸੰਦ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਨਾ ਦੱਸਣਾ।

4. ਜੇ ਫਿਰ ਨੀਂਦ ਵਾਪਸ ਆਉਣੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਸੌਣਾ ਛੱਡ ਕੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸੌਣਾ।

5. ਇਹਨਾਂ ਅਦਬਾਂ ਨਾਲ ਨਾਪਸੰਦ ਸੁਪਨਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ।

ਇਬਨ ਹਜਰ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਸ ਦੀ ਹਿਕਮਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਅਦਮੀ ਆਪਣੀ ਚੰਗੀ ਰੁਯਾ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੱਸੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਪਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਰੁਯਾ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਅਜਿਹੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਨਪਸੰਦ ਹੋਵੇ—ਜਾਂ ਤਾਂ ਨਫ਼ਰਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਹਿਰਾਸਤ ਕਰਕੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸੁਪਨੇ ਵਾਲੇ ਉੱਤੇ ਨਾਪਸੰਦ ਗੁਣ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲਈ ਉਦਾਸੀ ਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਛੇੜ ਬੈਠਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਨਫ਼ਰਤ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਪਨਾ ਦੱਸਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਨਿਅਮਤਾਂ ਦੇ ਮਿਲਣ ਤੇ ਸ਼ੁਕਰ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਨੇਮਤਾਂ ਦੇ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਵੀ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰਨਾ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦਾ ਕਾਰਣ ਬਣਦਾ ਹੈ।

التصنيفات

Manners of Visions