“ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិមាស ឬប្រាក់គ្រប់រូបដែលមិនបំពេញតាមកាតព្វកិច្ចរបស់វា…

“ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិមាស ឬប្រាក់គ្រប់រូបដែលមិនបំពេញតាមកាតព្វកិច្ចរបស់វា នៅថ្ងៃបរលោកគេនឹងក្រាលកម្រាលជាច្រើនអំពីភ្លើងសម្រាប់ជននោះ ដោយគេយកកម្រាលនោះទៅដុតក្នុងនរក

អំពី អាពូហ៊ូរ៉យរ៉ោះ رضي الله عنه បាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិមាស ឬប្រាក់គ្រប់រូបដែលមិនបំពេញតាមកាតព្វកិច្ចរបស់វា នៅថ្ងៃបរលោកគេនឹងក្រាលកម្រាលជាច្រើនអំពីភ្លើងសម្រាប់ជននោះ ដោយគេយកកម្រាលនោះទៅដុតក្នុងនរក រួចយកវាមកអ៊ុតលើចំហៀងខ្លួន ថ្ងាស់ និងខ្នងរបស់ជននោះ។ រាល់ពេលដែលវាត្រជាក់ គេនឹងដុតវាម្តងទៀតនៅថ្ងៃមួយដែលមានរយៈពេលស្មើនឹង៥០ពាន់ឆ្នាំ រហូតដល់គេកាត់សេចក្ដីរវាងខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយ។ នៅពេលនោះ គេនឹងឃើញផ្លូវរបស់ខ្លួន ឬមួយទៅកាន់ឋានសួគ៌ ឬមួយទៅកាន់ឋាននរក”។

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ណាពី ﷺ លោកបានពន្យល់អំពីប្រភេទនៃទ្រព្យសម្បត្តិ និងផលតបស្នងចំពោះអ្នកដែលមិនបានដកហ្សាកាត់ចំពោះវានៅថ្ងៃបរលោក ក្នុងចំណោមនោះ៖ ទីមួយ៖ មាស ប្រាក់ និងអ្វីដែលស្ថិតក្នុងច្បាប់របស់វា ដូចជាទ្រព្យសម្បត្តិ និងទំនិញពាណិជ្ជកម្មដែលចាំបាច់ត្រូវដកហ្សាកាត់ តែគេមិនបានដកហ្សាកាត់ចំពោះវាទេនោះ នៅថ្ងៃបរលោក គេនឹងរំលាយទ្រព្យសម្បត្តិទាំងអស់នេះ រួចចាក់វាជាបន្ទះៗ ហើយយកទៅដុតកម្តៅក្នុងនរកជើហាន់ណាំ។ ម្ចាស់ទ្រព្យនឹងត្រូវគេដាក់ទណ្ឌកម្មដោយយកបន្ទះដែលដុតនោះមកអ៊ុតលើចំហៀងខ្លួន ថ្ងាស់ និងខ្នងរបស់គេ។ រាល់ពេលដែលបន្ទះនោះចុះត្រជាក់ គេនឹងដុតកំដៅវាឡើងវិញ។ ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះនឹងបន្តពេញមួយថ្ងៃបរលោកដែលរយៈពេលរបស់វាស្មើនឹង៥០ពាន់ឆ្នាំ រហូតដល់អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់កាត់សេចក្តីរវាងសព្វភាវៈ(ម៉ាខ្លូក)ទាំងអស់ ថាតើរូបគេស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកឋានសួគ៌ ឬស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកឋាននរក។ ទីពីរ៖ ម្ចាស់សត្វអូដ្ឋដែលមិនបានដកហ្សាកាត់សត្វអូដ្ឋនោះ និងមិនបានបំពេញសិទ្ធិរបស់វា ដែលក្នុងនោះ គឺការយកទឹកដោះរបស់វាផ្តល់ឲ្យអ្នកក្រីក្រដែលមានវត្តមាន។ នៅថ្ងៃបរលោក គេនឹងនាំសត្វអូដ្ឋទាំងនោះមកដែលមានខ្លួនធំមហិមា ធាត់ និងមានចំនួនច្រើនជាង។ ម្ចាស់របស់វានឹងត្រូវគេបោះទៅលើដីរាបស្មើដ៏ធំធេងមួយ ហើយសត្វអូដ្ឋទាំងនោះនឹងជាន់ម្ចាស់របស់វាដោយជើង និងខាំជននោះដោយធ្មេញរបស់វា។ រាល់ពេលដែលពួកវាដើរផុតទៅ វាក៏ត្រលប់មកវិញសាជាថ្មី។ ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះនឹងបន្តពេញមួយថ្ងៃបរលោកដែលរយៈពេលរបស់វាស្មើនឹង៥០ពាន់ឆ្នាំ រហូតដល់អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់កាត់សេចក្តីរវាងសព្វភាវៈ(ម៉ាខ្លូក)ទាំងអស់ ថាតើរូបគេស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកឋានសួគ៌ ឬស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកឋាននរក។ ទីបី៖ ម្ចាស់សត្វគោនិងសត្វចៀម(រួមទាំងពពែ)ដែលមិនបានដកហ្សាកាត់ដែលជាកាតព្វកិច្ច នៅថ្ងៃបរលោក គេនឹងនាំពួកវាមកដែលមានចំនួនច្រើនបំផុតដោយគ្មានការខ្វះមួយឡើយ។ ពេលនោះ ម្ចាស់របស់វានឹងត្រូវគេបោះទៅលើដីរាបស្មើដ៏ធំធេងមួយ។ សត្វទាំងនោះនឹងមិនមានស្នែងកោង ឬគ្មានស្នែង ឬស្នែងបាក់នោះទេ ប៉ុន្តែពួកវានឹងមានរូបរាងល្អឥតខ្ចោះ។ ពួកវានឹងវាត់ជននោះដោយស្នែងរបស់វា និងជាន់ជននោះដោយជើងរបស់វា។ រាល់ពេលដែលពួកវាដើរផុតទៅ វាក៏ត្រលប់មកវិញសាជាថ្មី។ ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះនឹងបន្តពេញមួយថ្ងៃបរលោកដែលរយៈពេលរបស់វាស្មើនឹង៥០ពាន់ឆ្នាំ រហូតដល់អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់កាត់សេចក្តីរវាងសព្វភាវៈ(ម៉ាខ្លូក)ទាំងអស់ ថាតើរូបគេស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកឋានសួគ៌ ឬស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកឋាននរក។ ទីបួន៖ អ្នកចិញ្ចឹមសេះ។ មានបីប្រភេទ៖ ទី១៖ សេះដែលផ្ដល់បាបកម្មដល់ម្ចាស់របស់វា៖ គឺអ្នកដែលចិញ្ចឹមសេះដើម្បីចង់ឲ្យគេកោតសរសើរ អំនួត និងធ្វើសង្រ្គាមនឹងអ្នកអ៊ីស្លាម។ ទី២៖ សេះដែលជារនាំងការពារដល់ម្ចាស់របស់វា៖ គឺអ្នកដែលចិញ្ចឹមសេះទុកដើម្បីតស៊ូក្នុងមាគ៌ាអល់ឡោះ ហើយថែរក្សាវាយ៉ាងល្អដោយផ្តល់ចំណី និងការថែទាំផ្សេងៗ រួមទាំងការបង្កាត់ពូជវាផងដែរ។ ទី៣៖ សេះដែលផ្ដល់ផលបុណ្យដល់ម្ចាស់របស់វា៖ គឺអ្នកដែលចិញ្ចឹមសេះទុកដើម្បីតស៊ូក្នុងមាគ៌ាអល់ឡោះសម្រាប់អ្នកអ៊ីស្លាម វាត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងវាលស្មៅ ឬសួនច្បារដើម្បីឱ្យស៊ីស្មៅ។ រាល់អ្វីដែលវាស៊ី គឺគេនឹងកត់ត្រាជាផលបុណ្យសម្រាប់ម្ចាស់របស់វាទៅតាមចំនួនដែលវាបានស៊ី។ ហើយរាល់លាមក និងទឹកនោមរបស់វា ក៏ត្រូវបានគេកត់ត្រាជាផលបុណ្យសម្រាប់ម្ចាស់របស់វាដែរ។ ពេលដែលវាកន្ដ្រាក់ខ្សែផ្ដាច់ ហើយរត់ឡើងទីទួលខ្ពស់ រាល់ដានជើងរបស់វា និងលាមករបស់វា គឺត្រូវបានកត់ត្រាជាផលបុណ្យសម្រាប់ជននោះ។ រាល់ពេលដែលម្ចាស់របស់វាដឹកវាឆ្លងកាត់ទនេ្ល ហើយវាផឹកទឹកទនេ្លនោះ ឬមានបំណងឲ្យទឹកវាផឹក អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងកត់ត្រាសម្រាប់ជននោះនូវផលបុណ្យស្មើនឹងចំនួនទឹកដែលវាផឹក។ បន្ទាប់មក គេបានសួរណាពី ﷺ អំពីសត្វលា ថាតើវាដូចសត្វសេះដែរឬទេ? លោកបានឆ្លើយថា៖ គេមិនបានបញ្ចុះនូវច្បាប់បញ្ញត្តិជាក់លាក់សម្រាប់សត្វលាទេ លើកលែងតែអាយ៉ាត់មួយនេះប៉ុណ្ណោះ ដែលមានលក្ខណៈទូទៅសំដៅទៅលើគ្រប់ប្រភេទនៃការស្តាប់បង្គាប់ និងការប្រឆាំង នោះគឺបន្ទូលរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ហេតុនេះ ជនណាដែលធ្វើអំពើល្អ សូម្បីមានទម្ងន់ប៉ុនលំអងធូលី ក៏គេនឹងឃើញវាដែរ។ ហើយជនណាដែលធ្វើអំពើអាក្រក់ សូម្បីមានទម្ងន់ប៉ុនលំអងធូលី ក៏គេនឹងឃើញវាដែរ)។ (ស៊ូរ៉ោះ អាល់ហ្សាល់ហ្សាឡះ៖៨)។ ដូចនេះ ជនណាចិញ្ចឹមសត្វលាក្នុងផ្លូវល្អ នោះគេនឹងទទួលបានផលបុណ្យ។ ហើយជនណាចិញ្ចឹមវាក្នុងផ្លូវអាក្រក់ នឹងទទួលបាបកម្ម។ នេះគឺសម្រាប់គ្រប់ទង្វើទាំងអស់។

فوائد الحديث

កាតព្វកិច្ចត្រូវបរិច្ចាគហ្សាកាត់ និងព្រមានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះការមិនអនុវត្តកាតព្វកិច្ចនេះ។

អ្នកដែលមិនបរិច្ចាគហ្សាកាត់ដោយសារតែខ្ជិលច្រអូសមិនក្លាយជាអ្នកគ្មានជំនឿឡើយ ប៉ុន្តែរូបគេស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ។

មនុស្សទទួលបានផលបុណ្យនៅគ្រប់សកម្មភាពដោយលម្អិតចំពោះទង្វើនៃការគោរពប្រតិបត្តិ ប្រសិនបើរូបគេមានចេតនា(នៀត)ល្អនៅក្នុងការគោរពប្រតិបត្តិ ទោះបីជាទង្វើនៃការគោរពប្រតិបត្តិ មិនបាននៀតយ៉ាងលម្អិតក៏ដោយ។

ក្រៅពីការបរិច្ចាគហ្សាកាត់ នៅមានកាតព្វកិច្ចផ្សេងទៀតដែលគេត្រូវបំពេញចំពោះទ្រព្យសម្បត្តិ។

ក្នុងចំណោមកាតព្វកិច្ចចំពោះសត្វអូដ្ឋ គឺត្រូវផ្តល់ទឹកដោះរបស់វាដល់អ្នកក្រីក្រដែលមកកន្លែងវាផឹកទឹក។ នេះធ្វើឱ្យងាយស្រួលសម្រាប់អ្នកខ្វះខាតជាងការទៅដល់ផ្ទះ និងងាយស្រួលសម្រាប់សត្វផងដែរ។ អ៊ិពនូហ្ពាត់ត៏ល បាននិយាយថា៖ នៅក្នុងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់បុគ្គលគឺមានកាតព្វកិច្ចពីរយ៉ាង៖ កាតព្វកិច្ចលើបុគ្គលគ្រប់រូប និងកាតព្វកិច្ចផ្សេងទៀត។ ការឱ្យទឹកដោះ គឺជាផ្នែកមួយនៃក្រមសីលធម៌ដ៏ថ្លៃថ្នូរ។

ក្នុងចំណោមកាតព្វកិច្ចចាំបាច់ចំពោះសត្វអូដ្ឋ គោ និងចៀមផងដែរ គឺត្រូវឱ្យគេខ្ចីសត្វឈ្មោលសម្រាប់បង្កាត់ពូជ នៅពេលមានការស្នើសុំ។

ចំពោះសត្វលា និងសត្វផ្សេងទៀតដែលមិនមានភស្តុតាងបញ្ជាក់ គឺចូលក្នុងបន្ទូលរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា៖ “ជនណាដែលធ្វើអំពើល្អ សូម្បីមានទម្ងន់ប៉ុនលំអងធូលី ក៏គេនឹងឃើញវាដែរ។ ហើយជនណាដែលធ្វើអំពើអាក្រក់ សូម្បីមានទម្ងន់ប៉ុនលំអងធូលី ក៏គេនឹងឃើញវាដែរ”។

អាយ៉ាត់នេះលើកទឹកចិត្តឱ្យធ្វើល្អ ទោះតិចតួចក៏ដោយ និងព្រមានមិនឱ្យធ្វើអាក្រក់ ទោះតូចតាចក៏ដោយ។

التصنيفات

The Hereafter Life, Obligation of Zakah and Ruling of Its Abandoning, Endowment