نەخۆشی بە ویستی خۆی ناگوازرێتەوە، وشومیەتی نییە، وفەئلم پێ خۆشە؟»، ووتیان: فەئل چییە؟ فەرمووی:«وشەی جوان وشیرین

نەخۆشی بە ویستی خۆی ناگوازرێتەوە، وشومیەتی نییە، وفەئلم پێ خۆشە؟»، ووتیان: فەئل چییە؟ فەرمووی:«وشەی جوان وشیرین

لە ئەنەسی کوڕی مالیکەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- دەفەرموێت: «نەخۆشی بە ویستی خۆی ناگوازرێتەوە، وشومیەتی نییە، وفەئلم پێ خۆشە؟»، ووتیان: فەئل چییە؟ فەرمووی:«وشەی جوان وشیرین».

[صەحیحە] [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری]

الشرح

پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- باسی ئەوەمان بۆ دەكات كە بیروباوەڕی خەڵكی جاهیلیەت بەوەی نەخۆشی خۆی دەگوازرێتەوە بۆ كەسێكی تر ؛ بەبێ قەدەری خوای گەورە، ئەمە بیروباوەڕێكی پوچەڵە. وباوەڕبوون بە شومیەتی پوچەڵە، ئینجا باوەڕ بە شومێتی بێت لە هەرشتێكی بیستراو یان بینراو، لە باڵندە وئاژەڵ ونەخۆش وژمارەكان وڕۆژەكان وهتد. لێرەدا باسی باڵندەی كرد كە بەدەستەواژەی -الطیرة- لە فەرموودەكەدا هاتووە؛ وەكو ئاماژەیەك بۆ ئەوەی لەلای خەڵكی جاهیلیەت بڵاو بوو، پێش دەستپێكردنی كارێك یان سەفەرێك یان بازرگانیەك باڵندەكەیان هەڵدەدا، ئەگەر بەلای ڕاست بڕۆیشتیایە ؛ بەهیوا بوون وكارەكەیان دەكرد، وئەگەر باڵندەكە بەرەو لای چەپ بڕۆیشتایە ؛ ڕەشبین دەبوون وكارەكەیان نەدەكرد. پاشان پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ڕوونیكردەوە كە -فەئل : قسەی جوان وشیرین-ی پێ خۆشە، ئەمیش ئەو قسانەیە مرۆڤ دەیبیستێت لە وشەی جوان وباش ودەبنە هۆی ئاسوودەبوونی، و وایلێدەكەن گومانی باش ببات بە پەروەردگاری.

فوائد الحديث

تەوەكول وپشت بەستن تەنها بە الله، وهەموو خێرێك تەنها بەدەستی الله یە، وشەڕ وزیانیش تەنها الله دووری دەخاتەوە -سبحانه وتعالی-.

نەهی كردن لە شومێتی، ئەمیش بریتیە لە باوەڕبوون بە شومێتی لە هەندێك شتدا، و بەهۆیەوە هەندێك كردەوە نەکرێت.

وشەی جوان وشیرین -فەئل- لە شومێتی نییە ؛ كە نەهی لێكراوە، بەڵكو وشەی جوان لە گومان باشییە بە الله -سبحانه وتعالی-.

هەموو شتێك ڕوودەدات بە ئەندازەگیری وقەدەری الله ی تاك وبێ هاوتا وبێ هاوبەش -سبحانه وتعالی-.

التصنيفات

تاکبوونی خودا لە پەرستنیدا