((مسوگه‌ر كه‌سێن دادپه‌وه‌ر ل ده‌ڤ خودێ یێن ل سه‌ر هنده‌ك مینبه‌رێن ڕۆناهییێ، ئه‌ڤ كه‌سه‌ یێن ل ڕه‌خێ ڕاستێ یێ خودایێ دلۆڤان و هه‌ردوو ده‌ستێن خودێ ژی ڕاستن

((مسوگه‌ر كه‌سێن دادپه‌وه‌ر ل ده‌ڤ خودێ یێن ل سه‌ر هنده‌ك مینبه‌رێن ڕۆناهییێ، ئه‌ڤ كه‌سه‌ یێن ل ڕه‌خێ ڕاستێ یێ خودایێ دلۆڤان و هه‌ردوو ده‌ستێن خودێ ژی ڕاستن

ژ عه‌بدولڵاهێ كوڕێ عه‌مری (خودێ ژ هه‌ردووکان ڕازی بیت) گۆت: پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((مسوگه‌ر كه‌سێن دادپه‌وه‌ر ل ده‌ڤ خودێ یێن ل سه‌ر هنده‌ك مینبه‌رێن ڕۆناهییێ، ئه‌ڤ كه‌سه‌ یێن ل ڕه‌خێ ڕاستێ یێ خودایێ دلۆڤان و هه‌ردوو ده‌ستێن خودێ ژی ڕاستن (ئانكو د ته‌مام و به‌ره‌كه‌تدار و بێ كێماسینه‌)، ئه‌ڤه‌ كه‌سێن دادپه‌روه‌رن د حوكمێ خۆدا و د کەسوکارێن خۆ و وان كه‌ساندا یێن ده‌ستهه‌لاتێ لێ دكه‌ن)).

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

پێغەمبەر (صەلات و سەلامێن خودێ ل سەر بن) به‌حسێ هندێ دكه‌ت كو ئه‌و كه‌سێن ب دادپه‌روه‌ری و حه‌قی حوكمی د ناڤبه‌را وی خه‌لكیدا دكه‌ن یێن د بن ده‌ستهه‌لات و حوكمێ واندا، هه‌روه‌سا كه‌سوكارێن وان، ئه‌ڤ كه‌سێن هه‌نێ ل ڕۆژا قیامه‌تێ دێ ل سه‌ر هنده‌ك جهێن بلند ڕویننه‌ خوار كو یێن ژ ڕۆناهییێ هاتینه‌ دروستكرن، ئه‌ڤه‌ ژی وه‌ك ڕێزگرتنه‌ك بۆ وان. ئه‌ڤ مینبه‌ره‌ یێن ل ڕه‌خێ ڕاستێ یێ خودایێ دلۆڤان، هه‌ردوو ده‌ستێن خودێ ژی ڕاستن (ئانكو د ته‌مام و به‌ره‌كه‌تدار و بێ كێماسینه‌).

فوائد الحديث

قه‌در و بها و خێرا دادپه‌روه‌ریكرنێ و هاندان ل سه‌ر وێ چه‌ندێ.

دادپه‌روه‌ری بابه‌ته‌كێ گشتییه‌ و هه‌می ده‌ستهه‌لاتان و حوكمكرنا د ناڤبه‌را خه‌لكیدا بخۆڤه‌ دگریت، هه‌تا دادپه‌روەریكرنا د ناڤبه‌را هه‌ڤژینان (ئه‌گه‌ر زێده‌تر ژ هه‌ڤژینه‌كێ هه‌بوو) و زارۆكان و یێن دی ژی ب خۆڤه‌ دگریت.

دیاركرنا پله‌یا كه‌سێن دادپه‌روه‌ر ل ڕۆژا قیامه‌تێ.

جوداهییا پله‌یا خودانێن باوه‌رییێ ل ڕۆژا قیامه‌تێ، هه‌ر ئێك ل دویڤ كارێ خۆ دێ گه‌هیته‌ پله‌یا خۆ.

شێوازێ هاندانێ ئێكه‌ ژ شێواز و ڕێكێن گازیكرنێ بۆ دینێ خودێ كو ئه‌و كه‌سێ بۆ گوهدان و عیباده‌تێ خودێ دهێته‌ گازیكرن؛ ئه‌ڤ چه‌نده‌ ل دەڤ خۆشتڤی بیت و حه‌ز ژێ بكه‌ت.