ਨਹੀਂ, ਇਹ ਤਾਂ ਇੱਕ ਰਗ ਦਾ ਖੂਨ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਤੂੰ ਹਜ਼ (ਮਹਾਵਾਰੀ) ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਨਮਾਜ਼ ਛੱਡ ਦੇ, ਫਿਰ ਗੁਸਲ…

ਨਹੀਂ, ਇਹ ਤਾਂ ਇੱਕ ਰਗ ਦਾ ਖੂਨ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਤੂੰ ਹਜ਼ (ਮਹਾਵਾਰੀ) ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਨਮਾਜ਼ ਛੱਡ ਦੇ, ਫਿਰ ਗੁਸਲ ਕਰ ਅਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰ।

ਉੰਮੁਲ ਮੋਮਿਨੀਨ ਹਜ਼ਰਤ ਆਇਸ਼ਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹਾ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਫਾਤਿਮਾ ਬਿੰਤ ਅਬੀ ਹੁਬੈਸ਼ ਨੇ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ: ਮੈਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖੂਨ ਆਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਪਾਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਤਾਂ ਕੀ ਮੈਂ ਨਮਾਜ਼ ਛੱਡ ਦਿਆਂ?ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਨਹੀਂ, ਇਹ ਤਾਂ ਇੱਕ ਰਗ ਦਾ ਖੂਨ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਤੂੰ ਹਜ਼ (ਮਹਾਵਾਰੀ) ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਨਮਾਜ਼ ਛੱਡ ਦੇ, ਫਿਰ ਗੁਸਲ ਕਰ ਅਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰ।"

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਫਾਤਿਮਾ ਬਿੰਤ ਹੁਬੈਸ਼ ਨੇ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ: "ਮੈਨੂੰ ਖ਼ੂਨ ਆਉਣਾ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਹ ਹਜ਼ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਕੀ ਇਸ ਦਾ ਹੂਕਮ ਹਜ਼ ਵਰਗਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਨਮਾਜ਼ ਛੱਡ ਦਿਆਂ?" ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫਰਮਾਇਆ: "ਇਹ ਇਸਤਿਹਾਜ਼ਾ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਬੀਮਾਰੀ ਵਾਲਾ ਖ਼ੂਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬੱਚੇਦਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰਗ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਕਰਕੇ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਯਜ਼ (ਮਹਾਵਾਰੀ) ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਨਹੀਂ ਹੈ।" ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਹੇਜ਼ (ਮਹਾਵਾਰੀ) ਦਾ ਉਹ ਸਮਾਂ ਆ ਜਾਵੇ ਜੋ ਤੇਰੀ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੀ ਆਮ ਆਦਤ ਸੀ, ਇਸਤਿਹਾਜ਼ਾ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤਾਂ ਨਮਾਜ਼, ਰੋਜ਼ਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਛੱਡ ਦੇ ਜੋ ਹਾਇਜ਼ਾ (ਮਹਾਵਾਰੀ ਵਾਲੀ ਔਰਤ) ’ਤੇ ਮਮਨੂਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਿਆਦੀ ਅਰਸਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਸਮਝੋ ਕਿ ਤੂੰ ਹ਼ੈਜ਼ ਤੋਂ ਪਾਕ ਹੋ ਗਈ। ਫਿਰ ਖ਼ੂਨ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਧੋ ਲੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰਾ ਗੁਸਲ ਕਰ — ਤਾ ਕਿ ਨਜਾਸਤ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ — ਅਤੇ ਫਿਰ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰ।

فوائد الحديث

ਔਰਤ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਹ਼ੈਜ਼ ਦੇ ਦਿਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ 'ਤੇ ਗੁਸਲ ਕਰਨਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸਤਿਹਾਯਾ ਵਾਲੀ ਔਰਤ 'ਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨਾ ਵਾਜਿਬ (ਲਾਜ਼ਮੀ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਹੈਜ਼ (ਮਹਾਵਾਰੀ): ਇਹ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਖ਼ੂਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਗਰਭਾਸ਼ਯ (ਰੱਧੀ) ਤੋਂ ਔਰਤ ਦੇ ਫਰਜ (ਜਿਸਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ) ਰਾਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸਤਿਹਾਜ਼ਾ: ਖ਼ੂਨ ਦਾ ਬਿਨਾਂ ਵਕਤ ਦੇ, ਗਰਭਾਸ਼ਯ ਦੇ ਤਲ (ਕੁਹੜੇ) ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਨਿਕਲਣਾ।

ਹੈਜ਼ ਦੇ ਖੂਨ ਅਤੇ ਇਸਤਿਹਾਜ਼ਾ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੈਜ਼ ਦਾ ਖੂਨ ਕਾਲਾ, ਗਾੜ੍ਹਾ ਅਤੇ ਬਦਬੂਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਇਸਤਿਹਾਜ਼ਾ ਦਾ ਖੂਨ ਲਾਲ, ਪਤਲਾ ਅਤੇ ਬਦਬੂਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।

التصنيفات

Menses, Postpartum Bleeding, Extra-Menses Bleeding