ਕੋਈ ਮੋਮਿਨ ਮੋਮਿਨਾ ਨੂੰ ਤਿਆਗਦਾ ਨਹੀਂ,

ਕੋਈ ਮੋਮਿਨ ਮੋਮਿਨਾ ਨੂੰ ਤਿਆਗਦਾ ਨਹੀਂ,

ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਤੋਂ ਰਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: «ਕੋਈ ਮੋਮਿਨ ਮੋਮਿਨਾ ਨੂੰ ਤਿਆਗਦਾ ਨਹੀਂ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਖ਼ੁਲੂਕ ਨੂੰ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਖ਼ੁਲੂਕ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।»ਜਾਂ ਫਿਰ ਫਰਮਾਇਆ: «ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਰਮ ਜਾਂ ਘਿਣਾ।»

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਮਨਾਹ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਐਸਾ ਨਫ਼ਰਤ ਨਾਲ ਨਾ ਦੇਖੇ ਜੋ ਉਸ ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਨ, ਛੱਡਣ ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਮੁੜ ਜਾਣ ਦਾ ਕਾਰਣ ਬਣੇ। ਇਨਸਾਨ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਖ਼ੁਲੂਕ ਵੇਖੇ ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਚੰਗਾ ਖ਼ੁਲੂਕ ਲੱਭ ਲੈਂਦਾ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਉਸ ਚੰਗੇ ਪੱਖ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਣਾ ਸਿੱਖ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਐਸਾ ਨਫ਼ਰਤ ਨਾ ਕਰੇ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਛੱਡਣ ‘ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰੇ।

فوائد الحديث

ਮੋਮਿਨ ਨੂੰ ਨਿਆਇਪੂਰਨ ਹੋਣ ਦੀ ਦਾਵਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਝਗੜੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਲ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਤੇ ਗੁੱਸੇ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਅਕਲ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਫੈਸਲਾ ਕਰੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਸਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਸਥਾਈ ਅਤੇ ਨਿਆਂਸੰਗਤ ਹੋਵੇ, ਨਾ ਕਿ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਕਰਕੇ ਗਲਤ ਫੈਸਲੇ ਹੋਣ।

ਮੋਮਿਨ ਦਾ ਦਰਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮੋਮਿਨਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਫ਼ਰਤ ਨਾ ਕਰੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਵੇ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਕੇ ਚੰਗੇ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰੇ।

ਹਾਂ, ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ, ਮਰਿਆਦਾ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਬਿਤਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਰਹੇ।

ਇਮਾਨ ਨਿਕੇ ਅਖਲਾਕ ਦਾ ਪ੍ਰੇਰਕ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਮੋਮਿਨ ਜਾਂ ਮੋਮਿਨਾ ਚੰਗੇ ਖ਼ੁਲੂਕ ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ; ਕਿਉਂਕਿ ਇਮਾਨ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਨਣਯੋਗ ਖ਼ੁਲੂਕ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣ।

التصنيفات

Marriage, Rulings of Women