**"ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਆਦਮੀ 'ਤੇ ਰਹਮ ਕਰੇ ਜੋ ਨਰਮੀ ਵਰਤਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵੇਚਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ (ਉਧਾਰ) ਵਾਪਸ ਮੰਗਦਾ ਹੈ।"**

**"ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਆਦਮੀ 'ਤੇ ਰਹਮ ਕਰੇ ਜੋ ਨਰਮੀ ਵਰਤਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵੇਚਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ (ਉਧਾਰ) ਵਾਪਸ ਮੰਗਦਾ ਹੈ।"**

ਜਾਬਿਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਆਦਮੀ 'ਤੇ ਰਹਮ ਕਰੇ ਜੋ ਨਰਮੀ ਵਰਤਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵੇਚਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ (ਉਧਾਰ) ਵਾਪਸ ਮੰਗਦਾ ਹੈ।"

[صحيح] [رواه البخاري]

الشرح

ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਹਰ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਰਹਿਮ ਦੀ ਦੁਆ ਕੀਤੀ ਜੋ ਵੇਚਣ ਵੇਲੇ ਆਸਾਨੀ, ਉਦਾਰਤਾ ਅਤੇ ਨਰਮੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਖਰੀਦਦਾਰ ਉੱਤੇ ਕੀਮਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਅਖ਼ਲਾਕ ਨਾਲ ਮੁਆਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਖਰੀਦ ਵੇਲੇ ਵੀ ਨਰਮ, ਉਦਾਰ ਅਤੇ ਸਖਾਵਤੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਨਾ ਤਾਂ ਵਸਤੂ ਦੀ ਕਦਰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿਚ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਕਮੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਉਦਾਰ ਅਤੇ ਨਰਮ ਦਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਆਪਣਾ ਕਰਜ਼ਾ ਵਾਪਸ ਮੰਗਦਾ ਹੈ; ਗਰੀਬ ਜਾਂ ਮੁਹਤਾਜ਼ ਉੱਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਬਲਕਿ ਨਰਮੀ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ ਨਾਲ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਸੀਬਤਜ਼ਦਾ ਨੂੰ ਮੌਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

فوائد الحديث

ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੇ ਮਕਸਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਰੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਇਨਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਰੂਹ ਵਿੱਚ ਵਿਵਹਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸਦਭਾਵਨਾ, ਨਰਮੀ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਅਖਲਾਕ ਨਾਲ ਸਲੂਕ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਪਾਰ, ਖਰੀਦ-ਫ਼ਰੋਖ਼ਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਡੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਾਲ ਹੋਣ।

التصنيفات

Praiseworthy Morals