مثال همنشينِ نيک و همنشينِ بد، مانند دارنده ی مِشک (عطار) و دمنده ی کوره ی آهنگر است،

مثال همنشينِ نيک و همنشينِ بد، مانند دارنده ی مِشک (عطار) و دمنده ی کوره ی آهنگر است،

از ابوموسی اشعری رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «مثال همنشينِ نيک و همنشينِ بد، مانند دارنده ی مِشک (عطار) و دمنده ی کوره ی آهنگر است، دارنده ی مشک (عطار)، يا از آن به تو می بخشد و يا از او مِشک می خَرید و يا بوی خوشی از او به تو می رسد؛ ولی دمنده ی کوره ی آهنگر، يا لباست را می سوزاند يا بوی بدی از او به تو می رسد».

[صحیح] [متفق علیه]

الشرح

رسول الله صلی الله علیه وسلم برای نوع از مردم مثال زد: نوع اول: همنشین و دوست خوبی که به سوی الله متعال راهنمایی می کند و آنچه را که او را خشنود می سازد تذکر می دهد، و در طاعت کمک می کند، او مانند فروشندۀ مشک است که یا از آن به تو رایگان می دهد، یا از وی می خرید، و يا بوی خوشی از او به تو می رسد. نوع دوم: همنشین و دوست بد؛ کسى که مردم را از راه الله باز مى دارد، در ارتکاب گناه کمک مى کند، و از او کار زشتى مى بینى، و به همراهى و همنشینى با کسى مانند او محکوم مى شوى، او مانند آهنگری است که آتش خود را می دمد؛ یا به سبب شعله کشیدن آتش، لباست را می سوزاند، و یا از نزدیکی با او بوی بدی به تو می رسد.

فوائد الحديث

جواز استفاده از ضرب المثل برای تقريب معنى برای شنونده.

تشویق و ترغیب مردم برای همراهی با اهل طاعت و صلاح، و دوری از مفسدان و بد اخلاقان.

التصنيفات

احوال صالحان, مذمت گناهان