فوائد الحديث

නවවි තුමා මෙසේ පවසයි: 'කවරෙකු වස්තුව නිත්‍යානුකූල ලෙස උපයා, එය යහපත් කටයුතුවල දී වියදම් කරන්නේ ද, ඔහුට එම වස්තුවෙහි භාග්‍යය ඇති බව මෙහි සඳහන් වී ඇත.'

තම ප්‍රජාවේ තත්ත්වය ගැන හා මතුවට මෙලොව ජීවිතයේ අලංකාරය‌ මෙන්ම එහි අර්බුද ඔවුන් සඳහා විවෘත වන බව නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා විසින් දැනුම් දී ඇත.

අදහස් ඉතා ලෙහෙසියෙන් තේරුම් කර දීම සඳහා උපමා ඉදිරිපත් කිරීම නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්ගේ පිළිවෙතකි.

සදකා හෙවත් ධනය පරිත්‍යාග කිරීමට, එය යහපත් මාර්ගවල වියදම් කිරීමට දිරිගැන්වීම, එය ගොඩ ගසා රඳවා තබා ගැනීම ගැන අනතුරු ඇඟවීම.

"සැබැවින්ම යහපත අයහපත ගෙන එන්නේ නැත" යන එතුමාණන්ගේ ප්‍රකාශයෙන් ගත හැකි කරුණ වනුයේ: ඇත්තෙන්ම පෝෂණ සම්පත් බහුල වූයේ නම් එය සමස්තයක් වශයෙන් යහපතකි. නමුත් ඔහුට නපුරක් වනුයේ ලැබිය යුතු අය වෙනුවෙන් අයිතිය නොදී මසුරුකමෙන් ඒවා රඳවා ගැනීමෙන් හා ආගම් අනුමත නො කළ දෑ හි ඒවා වියදම් කර නාස්ති කිරීමෙනි. යහපත වනු පිණිස අල්ලාහ් නියම කළ සෑම දෙයක්ම නපුරක් නොවනු ඇත. ඊට ප්‍රතිවිරුද්ධය එලෙසමය. නමුත් යහපතෙන් ආශීර්වාද ලත් තැනැත්තා තමාට නපුර ගෙන දෙන දෙයකට නිරාවරණය වීමට ඉඩකඩ ඇත.

පිළිතුරු දීමේ දී සිතන්නට අවශ්‍ය වූ විටෙක ඉක්මන් නොවීම.

අත්-තීබී තුමා මෙසේ පවසයි: මින් කණ්ඩායම් හතරක් ගත හැක. කවරෙකු තම ඉල ඇටය ඉදිමෙන තරමට ඉක්මවා රසවත් ආහර අනුභව කරන්නේ ද විනාශය ඉතා ඉක්මණින්ම ඔහු වෙත පැමිණෙනු ඇත. එමෙන්ම කවරෙකු එසේ රසවත් ආහාර අනුභව කළත් රෝගය වැළඳුණු පසු එය වළක්වා ගන්නේ යැයි සිතා තමාවම රවටා ගත්තේ නම්, එය ඔහුව අබිබවා ගොස් ඔහුව විනාශ කර දමනු ඇත. කවරෙකු එසේ රසවත් ආහාර අනුභව කරන නමුත් තමාට අහිතකර දේ ඇත්නම් ඒවා ඉවත් කිරීමට යුහුසුළු වී එය දිරවන තුරු එය ඉවත දැමීමට බැඳී සිටින්නේ ද එවිට ඔහු ආරක්ෂිත වේ. කවරකු ඉක්මාව යාමේ හා තෘප්තිමත් වීමේ අපේක්ෂාවෙන් තොරව අනුභව කරන්නේ ද, ඔහු තමාගේ කුසගින්න නිසි ප්‍රමාණමයට සීමා කර ගනිමින් ඔහුගේ තණ්හාවෙන් ආරක්ෂා වන්නේ ද ඔහුය.

පළමුවැන්නා දේවත්වය ප්‍රතික්ෂේප කරන කාෆිර්වරයකු වැනිය. දෙවැන්නා පාපයක් සිදු කළ විටෙක ඉන් ඉවත්වීම ගැන හෝ පශ්චාත්තාප වීම ගැන හෝ නොසැළකිලිමත් වෙමින් කටයුතු කරන පාපියාය. තුන්වැන්න: තම පශ්චාත්තාපය පිළිගනු ලබන පරිදි පශ්චාත්තාපය සඳහා යුහුසුළු වන ව්‍යාකූලත්වයට පත් වූ තැනැත්තකුගේ උපමාවය. සිව්වැන්න: මෙලොව චාම් ජීවිතයක් ගත කරන, මතුලොව ගැන ආශාවෙන් පසුවන තැනැත්තාගේ උපමාවය.

ඉබ්නු මුනීර් තුමා මෙසේ පවසයි: "මෙම හදීසය තුළ අපූරු උපමා ආකාර කිහිපයක්ම තිබේ. ඉන් පළමුවැන්න: ධනය හා එහි වර්ධනය පැළෑටි හා එහි වැඩීම සමග උපමා කර ඇත. දෙවැන්න: ඉපැයීමේ හා ජීවන සාධක සෙවීමේ කාර්යබහුල ලෙස කටයුතු කරන තැනැත්තා තණකොල උලා කෑමේ කාර්යබහුලව නිරත වී සිටන සතුන්ට උපමා කර ඇත. තුන්වැන්න: ඉන් අධික ලෙස ‌‌සොයා ගොඩ ගසා තබා ගැනීම අනුභව කිරීමෙන් හා කුස පුරවා ගැනීමෙන් ඇතිවන හානියට උපමා කර ඇත. සිව්වැන්න: තමන් තුළ හැකියාව තිබිය දී මසුරුකමෙහි අතිශයොක්තියට පත්ව තම ධනය වියදම් කිරීමෙන් බැහැර වූ තැනැත්තා සතෙකු විකා බැහැර කරන ලද ඉපැණැලිවලට උපමා කර ඇත. එය ඉස්ලාමීය පිළිවෙතට අනුව එහි අපිරිසිදුකම කෙතරම්ද යන්න අඟවයි. පස්වැන්න: රැස් කිරිමෙන් හා එකතු කිරීමෙන් දුරස්ව සිටින තැනැත්තා විවේක ගත් විටෙක තම ඉලපත හිරු දෙසට මුහුණලා තබා ගන්නා එළුවෙකුට උපමා කර ඇත. සය වැන්න: කිසිවක් වියදම් නොකිරීමෙන් වැළකී, රැස්කර මිය යන තැනැත්තා, තමන්ට අත්වන හානිය වළක්වා ගැනීම ගැන සැළකිලිමත් නොවී මිය යන සතුන්ට උපමා කර ඇත. සත්වැන්න: සතුරෙකු වීමට බලාපොරොත්තු නොවන පුද්ගලයකු මුදලට සමාන කර ඇත. සැබැවින්ම ඔහු මුදලට ඇති අශාවෙන් වඩාත් ප්‍රවේසමෙන් හා විශ්වාසයෙන් එහි කටයුතු කරයි. එය ලැබිය යුතු සුදුසු තැනැත්තාගෙන් එය වළක්වයි. එය එහි හිමිකරුට දඬුවම් ලැබීමට හේතු සාධකයක් වනු ඇත. අටවැන්න: කිසිදු අයිතියකින් තොරව එය පැහැර ගැනීම බඩකට පිරෙන්නට අනුභව කරන අයකුට උපමා කර ඇත."

අස්-සින්දී තුමා මෙසේ පවසයි. "පුවතක් සම්බන්ධයෙන් කරුණු දෙකක් පිළිපැදිය යුතු වේ. පළමුවැන්න එය ලබන ආකාරයෙන් ලැබීම හා දෙවැන්න එය දැනුම් දෙන ආකාරයෙන් දැනුම් දීමය. ඒ දෙකින් එකක් හෝ අතපසු වූ විටෙක එය හානිදායක වනු ඇත. ඇතැම් විට මෙසේ පැවසිය හැකිය: එය සීමාවන් දෙක අතර අඛණ්ඩතාව පෙන්නුම් කරන්නකි. බෙදා හරිනු ලබන කරුණුවලදී, ඒවා නියම ආකාරයෙන් ලබා ගත් විටෙක මිස එය බෙදා හැරීම පුද්ගලයකුට සුදුසු වන්නේ නැත."