فوائد الحديث

“මිනිසුන්ගේ ඉස්ලාම් මට්ටම් එකිනෙකට වෙනස් වන අතර, යහපත් කම් මගින් ඔවුන්ගේ ඉස්ලාම් තවදුරටත් පිරිසිදු හා උතුම් වේ.”

හිස් කතාවලින් සහ වැඩකට නැති ක්‍රියාවලින් වැළකී සිටීම පුද්ගලයෙකුගේ සම්පූර්ණ ණ ඉස්ලාමයේ සාක්ෂියක් වේ.

ආගමික හා ලෞකික කටයුතුවලදී තමන්ට අදාළ කාරණාවල නියැලීමට මිනිසුන් දිරිමත් කිරීම. තමාට අදාළ නොවන දේ අත්හැරීම පුද්ගලයෙකුගේ යහපත් ඉස්ලාමයේ කොටසක් නම්, තමාට අදාළ දේවල නියැලීම ඔහුගේ යහපත්කමේ කොටසකි.

ඉබ්නු අල්-කය්යුම් (රහිමහුල්ලාහ්) තුමා මෙසේ පැවසීය: “නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් මුළු භක්තියම එක් ප්‍රකාශයකින් සාරාංශ කළහ: එතුමාණෝ මෙසේ පැවසූහ: “පුද්ගලයෙකුගේ ඉස්ලාමයේ යහපත් කරුණු අතරින් කොටසක් නම් ඔහුට අදාළ නොවන දේ අත්හැරීමයි.” මෙහි ඔහුට අදාළ නොවන සියලු දෑ අත්හැරීම පොදුවේ ප්‍රකාශ කෙරී ඇත. එනම් කතාව, බැල්, සවන් දීම, පහර දීම, ඇවිදීම, සිතීම සහ අනෙකුත් සියලුම බාහිර සහ අභ්‍යන්තර චලනයන්. මෙය භක්තිය පිළිබඳ පුළුල් ආරෝග්‍යමත් ප්‍රකාශයකි.

ඉබ්නු රජබ් තුමා මෙසේ පවසා ඇත.: මෙම හදීසය යහපත් හැසිරීම් (විනය) පිළිබඳ මූලික මූලධර් මයකි.

දැනුම සෙවීමට මිනිසුන් දිරිමත් කිරීම. මන්ද ඒ තුළින් පුද්ගලයෙකු තමාට අදාළ දේ සහ අදාළ නොවන දෑ දැනගන්නා බැවිනි.

යහපත අණ කිරීම, අයහපතින් වැළැක්වීම සහ උපදෙස් දීම මිනිසුන්ට අදාළ දේවල් අතරින් වේ. මන්ද ඔවුන්ට එසේ කිරීමට අණ කර ඇති බැවිනි.

මෙම හදීසයේ පොදු අර් ථයට ඇතුළත් කරුණු මෙසේය: සර් වබලධාරී අල්ලාහ් තහනම් කර ඇති දේවල් සහ නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් පිළිකුල් කර දේවල් ය. එමෙන්ම ගුප්ත දේවල්වල යථාර් ථයන් සහ මැවීම සහ නියෝග පිළිබඳ නීතියේ විස්තර වැනි මතුලොව හා බැඳුණු කාරණා අතරින් අවශ්‍ය නොවන දෑ ද ඇතුළත් වේ. ඒ අතරින් විනිශ්චය, සිදුවී නොමැති හෝ සිදුවීමට ඉඩක් නැති හෝ සිතාගත නොහැකි පූර් ව වශයෙන් නියම කර ඇති දෑ සහ උපකල්පිත දේවල් ගැන විමසීම සහ සෙවීම ද ඇතුළත් ය.