فوائد الحديث

از نماز خواندن به سمت قبرها نهى شده، بگونه اى كه قبرستان در جهت نمازگزار باشد، و اقتضاى نهى باطل بودن نهى شده از آنست.

بستن همه ى باب هاى رسيدن به شرک.

از نشسن بر روى قبرها نهى شده؛ زيرا در اين كار نوعى از اهانت كردن به صاحب آن قبر وجود دارد.

اين نهى غلو كردن در قبرها و اهانت كردن به آنها را جمع كرده است؛ به خاطر اينكه سرانجام نماز خواندن در روبه روى قبرها به تعظيم قبر و غلو در آن مى رسد، و نشستن بر روى آنها باعث اهانت كردن به آنهاست، بنابراين اسلام به غلو كردن در آنها و اهانت كردن به آنها نهى كرده است، و اين دلالت بر عدم افراط و تفريط است.

اينكه حرمت مسلمان مرده بعد از مرگش باقى مانده است، و رسول الله - صلى الله عليه و سلم - در حديث ديگرى بر آن تأكيد كرده اند: "شكستن استخوان ميت، مانند شكستن آن در حال زنده بودنش است". و مى توان از اين نهى برداشت كرد: كسانى كه به اعضاى بدن مرده ها اهانت مى كنند و آنها را قطع مى كنند، دچار خطا شده اند؛ زيرا اين نوعى از اهانت به مرده است، و شكنجه كردن مرده مى باشد؛ و به همين خاطر فقهاء ابراز كرده اند كه قطع عضوى از بدن مرده هر چند كه خودش وصيت كرده باشد، حرام است؛ زيرا انسان حق تصرف در جسم خويش را ندارد.

تكيه كردن بر قبر جايز است و اين شامل نهى در نشستن بر روى آنها نمى شود، اما اگر در عرف و عادت مردم اهانت به حساب مى آيد، شايسته نيست بر آن تكيه كرد؛ زيرا در اصل شكل عمل معتبر است، و مادامى كه شكل آن عمل در عرف و عادت مردم اهانت به حساب مى رود، اگرچه مُباح باشد، شايسته است كه از آن دورى كرد.