ਕਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਬੈਠੋ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਰੁਖ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰੋ।

ਕਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਬੈਠੋ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਰੁਖ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰੋ।

ਅਬੂ ਮਰਸਦ ਅਲ-ਗਨਵੀ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਕਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਬੈਠੋ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਰੁਖ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰੋ।"

[صحيح] [رواه مسلم]

الشرح

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਕਬਰਾਂ 'ਤੇ ਬੈਠਣ ਤੋਂ ਮਨਾਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਬਰਾਂ ਵੱਲ ਮੁਖ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਵੀ ਮਨਾਅ ਕੀਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸ਼ਰਕ ਦੇ ਵੱਸਦੇ ਰਾਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।

فوائد الحديث

ਕਬਰਸਤਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਮਨਾਅ ਹੈ, ਸਿਵਾਏ ਜਨਾਜ਼ਾ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੂਨਤ ਵਿੱਚ ਸਾਬਤ ਹੈ।

ਕਬਰਾਂ ਵੱਲ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਮਨਾਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸ਼ਰਕ ਦੇ ਰਾਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।

ਇਸਲਾਮ ਨੇ ਕਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਕਰਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੱਦ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੋਹਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਅ ਕੀਤਾ ਹੈ—ਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਘੱਟ।

ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੀ ਹੁਰਮਤ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਾਇਮ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਮਰੇ ਹੋਏ ਦੀ ਹੱਡੀ ਤੋੜਨਾ ਜੀਉਂਦੇ ਦੀ ਹੱਡੀ ਤੋੜਨ ਵਰਗਾ ਹੈ।"

التصنيفات

Oneness of Allah's Worship, Conditions of Prayer