پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نزد ما آمد که گفتیم: یا رسول الله، دانستیم که چگونه بر شما سلام بگوییم، پس چگونه بر شما درود بفرستیم؟

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نزد ما آمد که گفتیم: یا رسول الله، دانستیم که چگونه بر شما سلام بگوییم، پس چگونه بر شما درود بفرستیم؟

از عبدالرحمن بن ابی لَیلیٰ روایت است که گفت: کَعب بن عُجْرَة مرا دید و گفت: آیا هدیه‌ای به تو ندهم؟ پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نزد ما آمد که گفتیم: یا رسول الله، دانستیم که چگونه بر شما سلام بگوییم، پس چگونه بر شما درود بفرستیم؟ فرمود: بگویید: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ»: «بارالها، بر محمد و بر آل محمد درود بفرست چنانکه بر آل ابراهیم درود ارزانی داشتی، همانا تو ستوده‌شده و باشکوهی، بارالها بر محمد و بر آل محمد برکت ارزانی دار چنانکه بر آل ابراهیم برکت ارزانی داشتی، براستی تو ستوده شده و با شکوهی».

[صحیح است] [متفق علیه]

الشرح

صحابه از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ دربارهٔ چگونگی درود و صَلوات بر او پرسیدند، پس از آنکه نحوهٔ سلام گفتن به ایشان در تحیات را دانستند: «السلام عليك أيها النبي ورحمة الله وبركاته». پس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ به آنان از نحوهٔ درود فرستادن بر ایشان خبر می‌دهد به این معنا که بگویند: «اللهُمَّ صَلِّ عَلى مُحمَّدٍ وعَلى آلِ مُحمد» یعنی: با یاد کردن زیبای او در ملأ اعلی (جمع ملائکه) بر او و بر پیروانش و مؤمنان خویشاوندش ثنا بگو. «كما صلَّيتَ على آل إبراهيم» یعنی همانگونه که آل ابراهیم یعنی ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و ذریهٔ آنان و پیروان مؤمن‌شان را مورد فضل خود قرار دادی، محمد ـ صلی الله علیه وسلم ـ را نیز شامل فضل خود بگردان. «إنك حميد مجيد» یعنی: تو در ذات و صفات و افعالت ستوده شده‌ای و عظمت و سلطان و عطای تو وسیع و بی‌کران است. «اللهم بارك على محمدٍ وعلى آل محمد كما باركتَ على آل إبراهيم» یعنی از خیر و کرامت خود بزرگ‌ترینش را به او عطا کن و بر آن بیفزا و پایدارش گردان.

فوائد الحديث

سلف، مسائل علمی را به یکدیگر هدیه می‌دادند.

واجب بودن درود بر پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ در تشهد پایانی نماز.

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ درود و سلام بر خودشان را به اصحابش آموخت.

این صیغه، کامل‌ترین صیغه‌های درود بر پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ است.

التصنيفات

ذكرهاى نماز, آداب استاد و شاگرد