الْإِيمَانُ بِضْعٌ وَسَبْعُونَ -أَوْ بِضْعٌ وَسِتُّونَ- شُعْبَةً، فَأَفْضَلُهَا قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَأَدْنَاهَا إِمَاطَةُ الْأَذَى عَنِ…

الْإِيمَانُ بِضْعٌ وَسَبْعُونَ -أَوْ بِضْعٌ وَسِتُّونَ- شُعْبَةً، فَأَفْضَلُهَا قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَأَدْنَاهَا إِمَاطَةُ الْأَذَى عَنِ الطَّرِيقِ، وَالْحَيَاءُ شُعْبَةٌ مِنَ الْإِيمَانِ»: «ایمان هفتاد و چند - یا شصت و چند - شعبه است که برترین آنها گفتن لا اله الا الله است و پایین‌ترین آن برداشتن سبب اذیت و آزار از راه

از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «الْإِيمَانُ بِضْعٌ وَسَبْعُونَ -أَوْ بِضْعٌ وَسِتُّونَ- شُعْبَةً، فَأَفْضَلُهَا قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَأَدْنَاهَا إِمَاطَةُ الْأَذَى عَنِ الطَّرِيقِ، وَالْحَيَاءُ شُعْبَةٌ مِنَ الْإِيمَانِ»: «ایمان هفتاد و چند - یا شصت و چند - شعبه است که برترین آنها گفتن لا اله الا الله است و پایین‌ترین آن برداشتن سبب اذیت و آزار از راه؛ و حیا شعبه‌ای از ایمان است».

[صحیح است] [متفق علیه]

الشرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر می‌دهد که ایمان شامل شعبه‌ها و خصلت‌های بسیاری است و اعمال و اعتقادات و اقوال را در بر می‌گیرد. و بالاترین خصلت‌های ایمان و بهترین آنها، گفتن «لا اله الا الله» با دانستن معنایش و عمل به مقتضایش می‌باشد؛ به این معنا که الله همان معبود یگانه‌ای است که تنها او و نه جز او شایستهٔ عبادت است. و اینکه کمترین اعمال ایمان، برداشتن هرچیزی از مسیر است که باعث آزار مردم می‌شود. سپس رسول خدا ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر می‌دهد که حیا از خصلت‌های ایمان است و آن اخلاقی است که انسان را به انجام کار زیبا و ترک کار زشت وا می‌دارد.

فوائد الحديث

ایمان مراتبی دارد که برخی برتر از برخی دیگر است.

ایمان قول و عمل و اعتقاد است.

حیا از الله تعالی مقتضی آن است که تو را در جایی یا در حال انجام کاری نبیند که از آن نهی کرده و جای خالی تو را در جایی نبیند که امر نموده تا در آنجا باشی.

ذکرِ تعداد، به معنای محدودیت از نظر تعداد مشخص نیست، بلکه دلیل بر زیاد بودن اعمال ایمانی است، زیرا گاهی عرب برای چیزی عددی را ذکر می‌کند اما منظورش نفی بیش از آن نیست.

التصنيفات

افزايش ايمان و كاهش آن