الشرح

ណាពី ﷺ លោកបានថ្លែងសុន្ទរកថាទៅកាន់មនុស្សទាំងឡាយនៅថ្ងៃរំដោះក្រុងម៉ាក្កះថា៖ ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ! ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានលុបបំបាត់ភាពល្ងង់ខ្លៅនៃសម័យកាលអវិជ្ជា និងភាពក្រអឺតក្រទមរបស់ពួកគេទៅនឹងបុព្វបុរសរបស់ពួកគេ។ តាមពិត មនុស្សលោកមានពីរប្រភេទប៉ុណ្ណោះគឺ៖ ១. អ្នកមានជំនឿ ជាមនុស្សល្អ ជាអ្នកកោតខ្លាច ជាអ្នកគោរពប្រតិបត្តិ និងជាអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់។ មនុស្សបែបនេះគឺជាអ្នកដែលមានកិត្តិយសនៅចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ បើទោះជាគេមិនមានឋានៈក្នុងសង្គម និងមិនមានពូជពង្សវង្សត្រកូលខ្ពង់ខ្ពស់នៅចំពោះមុខមនុស្សលោកក៏ដោយ។ ២. អ្នកគ្មានជំនឿ ជាមនុស្សអាក្រក់ និងជាជនអពមង្គល។ មនុស្សបែបនេះគឺជាអ្នកដែលទាបថោកបំផុតចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ មិនមានតម្លៃទាល់តែសោះ បើទោះជាគេមានពូជពង្ស វង្សត្រកូល ឋានៈសក្តិ និងអំណាចខ្ពង់ខ្ពស់យ៉ាងណាក៏ដោយ។ ហើយមនុស្សលោកទាំងអស់គ្នា គឺជាកូនចៅរបស់ណាពីអាហ្ទាំ ហើយអល់ឡោះទ្រង់បានបង្កើតណាពីអាហ្ទាំអំពីដី។ ដូចនេះ មិនសក្តិសមនោះឡើយចំពោះបុគ្គលដែលមានធាតុដើមរបស់ខ្លួនជាដីសោះ តែបែរជាមានភាពក្រអឺតក្រទម និងមានមោទនភាពចំពោះខ្លួនឯងទៅវិញនោះ។ នេះគឺដកស្រង់ចេញពីបន្ទូលរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលថា ៖ “ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ! ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានបង្កើតពួកអ្នកពីបុរសនិងស្ដ្រី(អាហ្ទាំ និងហាវ៉ា) ហើយយើងធ្វើឱ្យពួកអ្នកមានជនជាតិ និងកុលសម្ព័ន្ធជាច្រើន ដើម្បីឱ្យពួកអ្នកស្គាល់គ្នាទៅវិញទៅមក។ ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកដែលថ្កុំថ្កើងជាងគេចំពោះអល់ឡោះក្នុងចំណោមពួកអ្នក គឺអ្នកដែលកោតខ្លាចអល់ឡោះជាងគេក្នុងចំណោមពួកអ្នក។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះមហាដឹង មហាជ្រួតជ្រាប”។