((خۆ ژ وان هه‌ر حه‌فت گونه‌هێن مرۆڤی دبه‌نه‌ هیلاكێ دویربێخن

((خۆ ژ وان هه‌ر حه‌فت گونه‌هێن مرۆڤی دبه‌نه‌ هیلاكێ دویربێخن

ژ ئه‌بو هوره‌یره‌ی (خودێ ژێ ڕازی بیت) ژ پێغه‌مبه‌ری (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) گۆت: ((خۆ ژ وان هه‌ر حه‌فت گونه‌هێن مرۆڤی دبه‌نه‌ هیلاكێ دویربێخن. گۆتن: ئه‌و كیژكن ئه‌ی پێغه‌مبه‌رێ خودێ؟ گۆت: شرك و هه‌ڤپشك دروستكرن بۆ خودێ، سحر و سێره‌به‌ندی، كوشتنا وێ نه‌فسا خودێ حه‌رامكری بهێته‌ كوشتن، ئه‌و تێنه‌بیت ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ كوشتنه‌ ب حه‌قی بیت، خوارنا ڕیبایێ، خوارنا مالێ ئێتیمی، ڕه‌ڤینا ژ به‌رووكا شه‌ڕی ل ده‌مێ جیهادێ و تاوانباركرنا ژنێن پاقژ و باوه‌ردار و بێئاگه‌ھ ب كرنا زینایێ)).

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) فه‌رمانێ ل ئوممه‌تا خۆ دكه‌ت ئه‌و خۆ ژ حه‌فت گونه‌ھ و تاوانان دویربێخن كو مرۆڤی دبه‌نه‌ هیلاكێ و تێدبه‌ن، و ده‌مێ پرسیار ژێ هاتییه‌ كرن كا ئه‌و گونه‌ھ چنه‌؟ وی دیار كرن كو ئه‌و ئه‌ڤه‌نه‌: ئێك: شریك دروستكرن بۆ خودێ، ئه‌ڤه‌ ژی ب په‌یداكرنا هه‌ڤال و هه‌ڤكویفه‌كی بۆ خودایێ مه‌زن، خۆ ب چ ڕه‌نگێ هه‌بیت و كرنا هه‌ر عیباده‌ته‌كێ هه‌بیت بۆ تشته‌كێ دی ژ بلی خودایێ مه‌زن، پێغه‌مبه‌رێ خودێ (صه‌لات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر بن) ب شركێ ده‌ستپێكر، چونكی ئه‌و مه‌زنترین گونه‌هه‌. دوو: سحر و سێره‌به‌ندی - كو ئه‌ڤه‌ ژی ده‌ربڕینه‌ ژ هنده‌ك گرێدان و نڤشتی و ده‌رمان و كێشانا هنده‌ك تشتان - و كارتێكرنێ ل له‌شێ وی كه‌سێ سحر لێ هاتییه‌ كرن دكه‌ت، ڤێجا یان وی دكوژیت یان ژی نه‌ساخ دكه‌ت، یان ژی ئه‌ڤ سحره‌ هه‌ڤژینان ژێكڤه‌ دكه‌ت، سحر ژی كارێ شه‌یتانییه‌ و پترییا جۆرێن شركێ خودان نه‌شێت بكه‌ت و بگه‌هیتێ هه‌تا شركێ بۆ خودێ دروست نه‌كه‌ت و هه‌تا خۆ ب هنده‌ك تشتان نێزیكی ڕۆحێن پیس دكه‌ت كو ئه‌و حه‌ز ژێ دكه‌ن. سێ: كوشتنا وێ نه‌فسا خودێ حه‌رامكری بهێته‌ كوشتن، ب تنێ ئه‌گه‌ر ڕێپێدانه‌كا شه‌رعی هه‌بیت و مه‌زن و ده‌ستهه‌لاتدار دێ ب ڤی كاری ڕابیت. چار: ئه‌نجامدانا ڕیبایێ، چ ب خوارنا وێ بیت یان ب هه‌ر ڕێكه‌كا دی یا مفا وه‌رگرتنێ بیت. پێنج: ده‌ستدرێژیكرن ل سه‌ر مال و سامانێ وی زارۆكێ بابێ وی مری و هێشتا ئه‌و بالغ نه‌بوویه‌. شه‌ش: ڕه‌ڤینا ژ گۆڕه‌پانا شه‌ڕێ د گه‌ل كافران. حه‌فت: تاوانباركرنا ئافره‌تێن ئازاد و ده‌همه‌نپاقژ ب كرنا زینایێ، هه‌روه‌سا تاوانباركرنا زه‌لامێ ده‌همه‌نپاقژ ژی.

فوائد الحديث

گونه‌هێن مه‌زن ب تنێ حه‌فت گونه‌ھ نینن و ده‌مێ ب تنێ به‌حسێ ڤان هه‌ر حه‌فت گونه‌هان هاتییه‌ كرن؛ ئه‌ڤه‌ ژ به‌ر مه‌زناهی و مه‌ترسییا وان بوو.

كوشتنا مرۆڤی ئه‌گه‌ر ب حه‌قی بیت كاره‌كێ دروسته‌، وه‌كی تۆلڤه‌كرنێ یان موڕته‌دبوونێ یان زیناكرنێ پشتی هه‌ڤژینی پێكئینانێ، مه‌زن و ده‌ستهه‌لاتدارێ موسلمانان ژی دێ ڤی سزایی جێبه‌جێ كه‌ت.