।"ਤਾਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:"ਜਦੋਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਮਰਾਹ ਕਰ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਮਰਾਹ ਹੱਜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

।"ਤਾਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:"ਜਦੋਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਮਰਾਹ ਕਰ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਮਰਾਹ ਹੱਜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਬਨ ਅੱਬਾਸ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਅਨਸਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਇਬਨੁ ਅੱਬਾਸ ਨੇ ਲਿਆ ਪਰ ਮੈਂ ਭੁੱਲ ਗਿਆ, ਫਰਮਾਇਆ:"ਤੂੰ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੱਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕੀ ਕਿਉਂ ਰਹਿ ਗਈ?"ਉਸ ਨੇ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: "ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਊਂਟ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਪੁੱਤ ਨੇ ਇੱਕ ਊਂਟ 'ਤੇ ਹੱਜ ਕਰ ਲਿਆ, ਤੇ ਦੂਜਾ ਊਂਟ ਸਾਨੂੰ ਪਾਣੀ ਭਰਨ ਲਈ ਛੱਡ ਗਿਆ«।"ਤਾਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:"ਜਦੋਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਮਰਾਹ ਕਰ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਮਰਾਹ ਹੱਜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।"

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਜਦੋਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਹੱਜਾ-ਤੁਲ-ਵਿਦਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਏ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਨਸਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ, ਜਿਸ ਨੇ ਹੱਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਫਰਮਾਇਆ:**"ਤੂੰ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੱਜ 'ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕੀ ਕਿਉਂ ਰਹਿ ਗਈ?"** ਉਸ ਨੇ ਅਜ਼ਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਊਂਟ ਹਨ। ਮੇਰੇ ਖਾਵਿੰਦ ਅਤੇ ਪੁੱਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਊਂਟ 'ਤੇ ਹੱਜ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਊਂਟ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਕੂੰਏ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਸਕੀਏ। ਤਾਂ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ **ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਉਮਰਾਹ ਕਰਨਾ, ਸਵਾਬ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਹੱਜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।**

فوائد الحديث

ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਉਮਰਾਹ ਦੀ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ

ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਉਮਰਾਹ ਹਜ਼ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਵਾਬ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਫ਼ਰਜ਼ ਹajj ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ۔

ਅਮਲਾਂ ਦਾ ਸਵਾਬ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਕ਼ਤ ਮੁਕੱਦਸ ਹੋਵੇ — ਰਮਜ਼ਾਨ ਇਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਿਸਾਲ ਹੈ۔

التصنيفات

Virtue of Hajj and Umrah