الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚਾ ਅਬੂ ਤਾਲਿਬ ਤੋਂ ਮੌਤ ਦੇ ਦਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ਹਾਦਤ (ਲਾਏਲਾ ਇਲਾਹ ਇੱਲਾ ਅੱਲਾਹ) ਕਹਿ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਸ ਲਈ ਸ਼ਫਾਅਤ ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਸਕੇ। ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਕੁਰੈਸ਼ ਉਸ ਦੀ ਬਦਨਾਮੀ ਕਰਦੇ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਕਹਿਣਗੇ ਕਿ ਉਹ ਮੌਤ ਦੇ ਡਰ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਰਕੇ ਇਸਲਾਮ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਨਬੀ ﷺ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਜੇ ਇਹ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਤੇਰੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪੂਰੀ ਕਰਦਾ।" ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਉਹ ਆਯਤ ਨਾਜ਼ਿਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀ ﷺ ਕੋਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਦੇਣ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਵਸਿਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੇ ਸਹੀ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਬੀ ﷺ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਦਲੀਲ, ਸੂਚਨਾ, ਹਿਦਾਇਤ ਅਤੇ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ ਦੀ ਦਆਤ ਦੇ ਕੇ।