فوائد الحديث

Hayâ değerli ahlakın aslıdır.

Hayâ, peygamberler -aleyhimessalâtu vesselâm-'ın özelliklerinden ve bu onlardan aktarılan şeylerdendir.

Hayâ, Müslümanı güzelleştiren ve süsleyen şeyleri yaptıran, çirkin ve rezil olan şeyleri terk ettiren şeydir.

Nevevî -rahimehullah- şöyle demiştir: Buradaki emir kipi mubahlık ifade eder. Yani; eğer bir şeyi yapmak istersen, Allah'tan veya insanlardan utanmayacağın bir şey ise onu yap, değilse yapma. İslam'ın yolu ve yapılması emredilenler farz ve mendup olan şeylerin terkinden hayâ edilir. Yasaklananların haram ve mekruh olanların yapılmasından hayâ edilir. Mubah olana gelirsek, mubah olanı yapmak ve yapmamak hususunda hayâlı olmak caizdir. Hadis-i şerifte beş hüküm yer almıştır. Şöyle denilmiştir: Bu tehdit anlamı içeren bir emir kipidir. Anlamı şudur: Eğer senden hayâ kaldırılırsa o zaman ne istersen onu yap. Allah sana bunun karşılığını verecektir. Şöyle denilmiştir: Bu, emir kipi haber manasında kullanılmıştır. Yani; utanmayan kimse istediğini yapar.